Skírnir - 01.08.1906, Page 72

v264
' Sturla Sighvatsson.
Skirnir.
En þess verður að gæta, á hvaða tímum hann lifðí
og við hverja hann átti.
Hann rauf sætt á Þorvaldssonum og lét taka þá af
lífi, Þórð og Snorra.
En þeir Þorvaldssvnir höfðu áður gert honum heim-
sókn að Sauðafelli og ætluðu að »lita lokkinn hans Dala-
Freys«, eins og þeir nefndu hann. Þótti þeirn verst að
Sturla var ekki heima, og gengu fram af svo miklu
grimdaræði, að fá dæmi eru slíks, eða engin, á þeirri
grimdaröld, og söguritarinn kemst við, sem annars sjaldan
ber á.
»Þar var aumlegt at heyra til kvenna ok sárra
manna« i skálanum, er þeir Þorvaldssynir höfðu ætt um
og unnið á fólkinu varnarlausu í rekkjunum. Solveig
húsfreyja hafði fyrir skömmu fætt barn, og gengu þeir að
hvílu hennar »með brugðnum ok blóðgum sverðum« og
hristu að henni og »sögðu at þar vóru þau vápn, er þeir
höfðu litað lokkinn á honum Dala-Frey með. En íyrir
alt saman, skapraun hennar ok sjúknað, þá brá henni
nökkut við þvílik orð«.
Það var þvi engin furða, þó að jafn skapstór maður
og Sturla Sighvatsson gæti ekki stilt sig um að hefna
fyrir slíkar tilgerðir, þegar honum gafst færi á, og það
því fremur, sem hann þóttist viss um, að Þorvaldssynir
mundu taka hann af lífi, hvenær sem þess yrði kostur.
Og að ganga á gjörðar sættir gat engan veginn vaxið
í augu vel trúuðum manni á þeim tímum, þar sem fullkunn-
ugt var, að kirkjan gat gefið fullkomna lausn fyrir hvers
konar svik og ódæði. Kirkjan seldi — dýru verði —
sakleysi fyrir syndagjöld, og á þann hátt hlaut hún óbein-
línis að hvetja til margra illræða, hversu mjög sem klerk-
arnir prédikuðu á móti þeim í aðra röndina.
Svo ófagrar sem eru aðfarir Sturlu -við Orækju Snorra-
son, þá er þeim líka talsverð bót mælandi.
Orækja kemur hvervetna fram sem hinn versti mað-
ur, og eftir hugsunarhætti þeirra tíma hafði hann marg-
faldlega fyrirgert lífi sínu.