Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Síða 28

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Síða 28
28 fleiri dœmi um Lögréttuna; vona eg, að menn sjái, að þessi staðr„ þar sem eg hefi sett hann, verðr einna eðlilegastr. - • Um dómana er það að segja, að þeir verða eigi .vérklega rannsakaðir, þvíað eg hygg, að fullyrða megi, að þeim var ejgi ætlaðr neinn ákveðinn staðr ár eftir ár, og þar sem dómarfiir hafa verið háðir, hafa engin mannaverk verið gjörð eða dómhririg-- ar; að minsta kosti verðr það ekki séð við fjórðungsdómana .á Al- þingi. Af Egils sögu, Rvk. 1856 sést, að engir hlaðnir dómhringar vóru hafðir í Norvegi; kap. 57, bl. 123 stendr: „En þar er dómrinn var settr, var völlr sléttr og settar niðr heslistengr í völlinn í hring, ok lögð um utan snœri umhverfis. Váru þat kölluð vébönd. En fyrir innan dómhringinn sátu dómendr“. Hér eru véböndin fyrir dómhring, og það sést líka, að dómrinn var á sléttum velli, eins og vera þurfti, þar sem um mikinn mannfjölda var að rœða. Dóm- arnir gátu hvergi annars staðar verið á Alþingi enn uppi á Völlun- um neðri. þ>ar fór alt þingið fram nema Lögbergsstarfinn; sögur vorar benda svo víða á það, að dómarnir vóru uppi á Völlunum, og fornu búðatóttir á þingvelli sýna, ef vel er að gætt, að notað hefir verið alt það svæði, sem tiltök vóru að nota, sem eðlilegt var, þar sem slíkr mannfjöldi var saman kominn. Af öllu því, er mælir með hinu forna Lög- bergi, er nú þetta reyndar hið minsta, enn þetta eitt nœgir þó til að sýna það, að menn hafa haldið þessum stað auðum í fornöld, og af því leiðir, að hann hefir verið notaðr til einhvers annars, og til hvers annars hefir þá verið eðlilegra að nota hann enn til Lögbergsstárfans. það er næsta ólík- legt, að vorum góðu Sturlungum hefði eigi komið til hugar að nota hraun- rimann milli gjánna til einhvers ef þar hefði eigi verið Lögberg. þar var eitthvert hið bezta aðhald á allar hliðar, enn höfðingjar gengu á þing með vopnaða herfiokka svo hundruðum skifti, og bygðu virki og varnir á þing- staðnum sér til tryggingar. þetta er ljóst af mörgum stöðum í Sturl. Á Lögbergi mátti hafa margar búðir og auk þess var það einn hinn fegrsti staðr á þingi, og nær það því engri átt, að þessi staðr hafi eigi verið not- aðr fyrir fleiri búðir enn Byrgisbúð, þar sem búðarleifarnar sýna, eins og áðr er drepið á, að menn hafa svo að segja notað hvern stað, sem tœkilegr var fyrir búðarstœði. Búðirnar vóru uppi við Kastala, uppi á Yöllunum neðri hér og þar jafnvel nálægt Lögréttunni. þingvallartún sýnist að hafa verið fjölsett búðum, einkum þeim megin, sem að ánni veit; má þó gjöra ráð fyrir, að margar búðir í þingvallartúni sé nú með öllu horfnar. Fyrir norðan túngarðinn á þingvelli hafa og verið margar búðir og jafnvel niðr við ána, sem nú eru brotnar af. Auk þess finst, þegar vel er aðgætt, votta fyrir búðum á svæðinu norðr eftir fyrir vestan Floságjá, og má þó ætla, að fyrir austan á hafi verið enn fleiri búðir, sem engar menjar sjást af. Fyrir vestan ána er nú alt alþakið búðum; hefjast búðarústirnar móts við bœinn á þingvelli og enda sunnar og heldr svo búðaröðin áfram norðr eptir upp með ánni; út með berginu eru og búðir og alt norðr eftir; heldr þessi búðakrans áfram norðr eftir alt fram undir veginn, sem riðinn er ofan úr Almannagjá, og síðan fram með ánni er búðaröð og allt fram að fossi og hafa búðirnar verið þar einna þéttastar, beint niður undan gjábarminum. Á þessu svæði hefir áin þó brotið af. I skarðinu vóru einnig búðir og upp í Almannagjá nokkuð suðr eptir gjánni. Norðr frá skarðinu eftir Ál- mannagjá eru margar búðir alt fram að Drekkingarhyl. Fyrir víst tvær
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.