Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 89

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 89
89 enn io vetr; þá drakk hann horn sem lébarn. f>á átti hann einn son eptir ok vildi hann þá blóta þeim, ok þá vildi hann gefa Oðni Uppsali ok þau héruð, er þar liggja til, ok láta kalla þat Tíunda- land. Svíar bönnuðu honum það, ok varð þá ekki blótit. Síðan andaðist Aun konungr“. þ>að er alkunnugt, að sögurnar tala um, að Hákon jarl hafi blótað syni sínum í Jómsvíkingaorustu (sjá Heimskringlu, bl. ióo2-_26). Enn þetta blót var eins konar óyndis- úrræði fyrir Hákoni, þvíað við sjálft lá, að hann myndi tapa orust- unni, og var því frelsi lands og lýðs í veði. Heimskr., bl. 4044—5, talar um, að Jamtar vildu sumir láta blóta sendimönnum Ólafs kon- ungs helga. Eyrbyggjasaga, bl. 12, talar um dómhring á þinginu í J>órs- nesi, þar sem menn hafi verið dœmdir í til blóts, og segir, að dóm- hringrinn sjáist enn, og að í þeim hring standi „J>órssteinn“, er menn hafi verið brotnir um, er til blóta vóru hafðir, og sagan segir, að blóðlitinn sjái enn á steininum, nl. þegar sagan var rituð. Eg hefi fœrt nokkrar sannanir að því í ritgjörðinni um Jfingvöll hér að framan, að engir slíkir dómhringar vóru hafðir við fjórðungsdóm- ana á alþingi, og heldr eigi í Norvegi í heiðni. J>ess vegna er ó- líklegt, að slíkr dómhringr úr torfi og grjóti hafi verið á héraðs- þingunum, þar sem alt fór þó fram líkt og á alþingi. Mér er nær að ætla, að Eyrbyggjasaga taki nokkuð djúpt í árinni um mann- blótin, og ætla eg, eins og eg hefi áðr sagt, að menn hafi haft of mjög í huga sér mannblótin erlendis og gjört því meira úr mannblótun- um hér á landi, enn vert var, og varla er það mögulegt, að steinn- inn hafi verið svo grómtekinn af mannablóði, að það hafi sézt enn, þegar sagan var rituð, hér um bil 200 árum síðar. J>að er lítt hugsanda, að hvergi skuli koma fyrir í sögum vorum eitt einasta dœmi upp á mannblót hér á landi, nema ef telja skyldi það, sem nefnt er við lögleiðslu kristninnar á alþingi, og sem eg hefi áðr talað um. Eins og kunnugt er, er um blótin í heiðni ekki skrifað fyrr enn í kristni, og er þá ekki ólíklegt, að þau, einkannlega mannblótin, hafi kunnað að vera gjörð rammari, enn þau vóru í raun og veru, með því að þau vóru mjög hryllileg í sjálfum sér, ein- kum í augum kristinna manna. Nafnið liörgar kemr víða fyrir í sögum vorum. Um það er eigi hœgt að segja með vissu, hver munr er á hofi og hörg; hvorttveggja vóru blótstaðir, Eg skal hér tilfœra alla þá staði úr sögum vorum, þar sem eg man til, að hörgar eru nefndir: „J>eir er hörg og hof | hátimbruðu“, Völuspá, 7. vísa. „Hof mun ek kjósa, hörga marga“, Helgakv. Hjörv. 4. v. „Manna þengill | enn meinsvani | hátimhruðum | hörgi ræðr“, Grímnism., 16. v. „Hörg hann mér görði | hlaðinn steimmi'1, Hyndlulj. 10. v. „Hofum ok hörgum | hann ræðr hundmörgum“, Vatþr. 38. v. „Hof sviðnuðu |
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.