Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 102

102
Hlið þetta hefir verið 9 fet á breidd, enn af grjótgarðinum beggja
vegna við hliðið standa nú eigi eftir nema kamparnir, enn hann
hefir skilið eftir urð mikla fyrir neðan sig líkt og garðrinn í skarð-
inu að sunnan, og eru öll likindi til, að garðr þessi hafi staðið
nokkurn veginn óhaggaðr á dögum Páls Vídalíns, sem hefir minzt
á Borgarvirki í Skýringum sínum yfir fornyrði lögbókar undir orð-
inu virki á 625. bls., og munum vér tala meira um það síðar. fað
má mæla nokkurn veginn nákvæmlega, hversu langr garðr þessi
hefir verið, og hefir hann að sunnanverðu við hliðið náð yfir 35
fet, enn 14 fet, að norðanverðu við hliðið. Kamparnir eru nú
rúm 7 fet á hæð, enn hafa haggazt nokkuð og sigið, svo að óhætt
mun vera að bœta við 1 eða 2 fetum, og svo hár mun allr garðr-
inn hafaverið í þessu skarði. Fyrir norðan það taka við þvergníptir
hamrar, sem áðr er sagt, en þegar klettabrúnin fer að beygja til
útnorðrs, lækkar bergið smátt og smátt. Kemr þá enn garðr, sem
er lægstr að sunnan, enn hækkar, eftir því sem bergið lækkar og
norðr eftir dregr, og hættir eigi fyrr enn vestan til á norðrenda
virkisins, þar sem klettarnir verða þvergníptari og taka nýja stefnu
til útsuðrs. Garðrinn er hlaðinn ofan á þrep, sem er fyrir neðan
hæstu klettabrúnina, og ber því litlu hærra á honum uppi á sjálfu
virkinu enn klettabrúnunum, einkum sunnan til; enn ef gengið er
niðr fyrir garðinn, þá sést, að þetta er afar-stór hleðsla. Að sunn-
anverðu er garðrinn 3 fet á hæð, hækkar síðan smátt og smátt
upp í 6 fet, og síðan nokkru norðar enn um miðbikið verðr hann
10 feta hár; þá hefir hrunið úr honum eða grjót verið tekið úr
honum þar fyrir norðan og vestan, og á örstuttum kafla slitnar
hann alveg, þannig að stuttr veggspotti stendr sér norðast og vest-
ast. Líklegast virðist mér, að þetta skarð í vegginn sé komið af
því, að grjótið úr honum hafi verið haft til þess að hlaða úr þær
3 vörður, sem fyrr var sagt að stœði á þessum enda virkisins, þar
sem hæst ber á. Allr hefir garðr þessi verið 93 fet á lengd, enn
þyktin hefir verið hérum bil 4 fet. þ>egar garði þessum sleppir,
taka við þvergníptu hamrarnir að útnorðan og vestan, sem vér
byrjuðum á lýsing vora.
Eg hefi nú fylgt virkinu alt í kring að utanverðu, og sagt frá
öllum þeim mannvirkjum, sem eru á ytri brúnum þess. Enn er
eftir að skýra frá tóttarbrotum þeim, sem eru inni í dœld þeirri,
sem í virkinu er og fyrr var lýst. Tóttir þessar standa í sunnan-
verðri dœldinni, og eru 2 að tölu; hafa þær verið hlaðnar út frá
stuðlaberginu, sem lykr um dœldina, þannig að bergið myndar
annan gaflinn á tóttunum, og þar hefir verið inngangrinn uppi við
bergið; rit frá berginu hafa verið hlaðnir 3 grjótveggir jafnhliða
hver öðrum, og koma við það fram 2 tóttir, þannig að miðveggr-
inn er sameiginlegr fyrir báðar tóttirnar. Vestari tóttin nær nokkru