Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 108

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 108
108 vel látinn af sýslubúum og talinn gott skáld á þeim tímum. Árið 1684 hafði Gottrúp lögmaðr undan honum sýsluna, og sýndi hon- um síðan ýmsa áleitni1. Upp frá því lifði hann emhættislaus, og bjó á ýmsum stöðum, t. a. m. á Ási i Vatnsdal, enn síðasta hluta ævi sinnar bjó hann að hálfu Lœkjamóti í Víðidal, og þar brann hann inni árið 1719 ásamt konu sinni Ragnheiði Jónsdóttur, og var þá gamall maðr2. Guðbrandr virðist hafa verið mikill vin systur- sonar síns Páls Vídalíns; á það benda orð þau, sem Espólín hefir eftirPáli umhann og ýmislegt annað3. f>essi maðr hefir í uppvexti sínum haft hið bezta tœkifœri til að kynna sér forn íslenzk frœði hjá föður sínum Arngrimi hinum lærða, og auðvitað er, að Borgarvirki hefir þá eins og enn í dag verið umtalsefni lærðra og leikra manna þar í bygðarlaginu, og er eigi ólíklegt, að Guðbrandr hafi þegar á unga aldri spurt ýmsa um virkið, enn einkum þó föður sinn, sem hann vissi að bezt gat leyst úr öllum þess háttar spurningum. f>að er því eigi ólíklegt, að þessi sögusögn Guðbrands eigi kyn sitt að rekja til Arngríms lærða sjálfs, enn samt skulum vér láta það ósagt. Enn það má þó að minsta kosti telja víst, að Arngrímr hafi eigi þekt neitt annað eða réttara um virkið enn þetta, þvíað þá mætti ganga að því vísu, að Guðbrandr hefði þekt það. Af þessum á- stœðum þykir mér Guðbrands sögn öll merkilegust, enda verðrþví eigi neitað, að hans frásaga hefir á sér minna þjóðsagna og æfin- týrablæ enn sagan um mörsiðrið, og virðist koma betr heim við andann í Heiðarvígasögu, eftir því sem vér þekkjum þessa sögu nú á tímum. Frá honum höfum vér söguna um, að verðir hafi verið skipaðir á 2 stöðum og vitar kyntir, þegar sást til sunnan-. manna. f>etta virðist bera keim af ráðspeki f>órarins fóstra Barða, og kemr það vel heim við það, sem sagan annars segir um framsýni hans. f>ar sem munnmælin koma í bága, erum vér því fúsari til að leggja trúnað á sögu Guðbrands, enn hinna. Af heimildarmönnum Páls eru þeir Guðbrandr og Gísli án alls efa fœddir löngu fyrir miðja 17. öld. f>að má því telja víst, að um miðja þessa öld hafi almenn munnmæli í Húnavatnssýslu eignað Barða viðbúnaðinn á virkinu og engum öðrum. þ>að er vert að taka eftir því, að um þetta leyti var enn eigi flutt af landi burt hið nafnfræga handrit, sem Heiðarvígasaga ásamt fleirum var á, og sem enn er til brot af í Stokkhólmi. Jón Sigurðsson ætlar, að handrit þetta hafi komið til Svíþjóðar með Jóni Rúgmann um 1) Espólíns Árb. VII. d., 108. bls., IX. d. 9. og 10. bls. 2) Espóhns Árb. IX. d., 45. bls. 3) Espólíns Arb. s. st., sbr. VIII. d., 77. bls., sjá enn fremr ævisögu Páls eftir þórð Sveinbjamarson framan við »Skýringar yfir fornyrði lögbókar, samdar af Páli Vídalín« Evk 1854, LV. og LVIII. bls.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.