Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1910, Blaðsíða 35

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1910, Blaðsíða 35
35 Það er kunnugt, að á liðnum öldum var Landnáma lengst af næsta fágæt. Það var eðlilegt, að ýmsar sagnir, sem frá henni stöf- uðu í fyrstu, afiöguðust í munnmælunum á svo löngum tíma. Fyrst eftir 1830 tók hún smámsaman að breiðast út meðal alþýðu — að eins smámsaman. En þá er líka óefað, að menn hafa leiðrétt eftir henni margar aflagaðar sagnir. Það virðist ekki hafa verið fyr en eftir daga síra Jónasar, að nákunnugir menn hafa lesið í henni um Grímsgil og Reiðarfell og þá þózt sjá, að nöfnin hefðu víxlast í munnmælunum eftir því sem af henni mátti ráða. Landnáma segir (I. 21) »Grímr hét maðr, er nam land hit syðra upp frá Giljum til Grímsgils, ok bjó við Grímsgil«. Nú hafa menn séð, að ef bærinn Grímsgil hefði verið sá, sem austan í hlíðinni stóð, þá hefði þar líka hlotið að vera gil, sem bæði gat verið norðurtak- mark landnámsins og líka að bærinn hefði staðið við það og haft nafn af því. En slíkt gil er þar ekki, — nema það skyldi þá vera Selgilið, og landnám Gríms ná yfir Húsafellsland. En bærinn, sem um er að ræða, stóð langan veg frá því gili og gat alls ekki haft nafn af því. Það hafa menn líka séð af Landn., að synir Gríms bjuggu ekki við Grímsgil eftir föður sinn. (Þar sem þetta er tekið fram í Arb. 1893, bls. 79 1. 24, er orðið ekTci, því miður, fallið burt). Og bæði af því og af útliti rústarinnar á fjallinu hafa menn ráðið, að þar muni Grímsgil hafa verið og lagst snemma í eyði. Rústin sýnist óhögguð landnámstíðarrúst, heflr mjög einfalda gerð: tvö herbergi, hvort af enda annars, ekkert hús að baki og engin útihús; en tún- garðsspottar ganga út frá báðum endum. Enn hafa menn séð, að Svarthöfði, son Bjarnar gullbera, bjó að Reiðarfelli og var tengdason Tungu-Odds, heflr því verið mikils- háttar maður og ólíklegur til að sætta sig við að búa uppi á fjalli, þar sem miður var byggilegt en annarsstaðar þar í sveit. Það var auðsjáanlegt, að í slíku vetrarríki, sem þar hefir verið, gat bygð ekki haldist nema meðan skógurinn entist. Mundi stórættaður mað- ur úr annari góðri sveit álíta eftirsóknarvert að ráðast þangað? Á þessa leið hygg eg menn hafi dregið ályktanir af því, að bera Landnámu saman við likurnar. Og svo var fleira við að styðjast. Samkyæmt Grettissögu, k. 17, bjó Hafliði að Reiðarfelli og virðist hafa verið góður bóndi. Hann hefir búið þar um og eftir aldamótin 1000. Tóftin á fjallinu lítur ekki út fyrir að vera frá svo seinum tíma. En austani fjallinu, þar sem nú er kallað Reiðarfell, hefir bygð haldist lengi og verið stórbýli. Bæjartóftin sést raunar ekki: hún hefir verið tekin upp í stekk. Sér 5*
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.