Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1923, Page 14

14
staðir, og hefur verið svo jafnan síðan að heita má, þótt Herjustaðir
komi fyrir sem latmæli í vitnisburði frá 1641 og Jb. 1696. Sé Her-
þjófs- upprunalega nafnið, sem líklegt er, hefur það týnzt snemma
Herjólfs- svo gamalt (4—500 ára), að ekki þykir full ástæða til að
útrýma því fyrir Herþjófs-, þótt það sé að líkindum rétta nafnið.
Skáldabœr (Skdlmarbœr). Skáldabær hefur jörðin heitið fram á
18. öld. Skálda- i Fbrs. II (1340) og IX (1523), Jb. 1696 og Mannt.
1703, en Skálmar- í Bændatali frá 1720 (Þjskjs) og optast síðan (t. d.
Johnsen og 1861) og réttast að setja bæði nöfnin, en Skáldabæ þó sem
aðalnafn. Sama gildir um Skáldabœjarhraun (flt.) (Skálmarbœjarhraun).
Bólhraunaland og Bólhraunafjara hvorttveggja rétt (af Ból-
hraunum, en Bolhraun í Johnsen og viðar skakkt).
Hvammshreppur.
Fagradalur. Er nefndur svo í nefnifalli í Fbrs. IX, sem rétt ei.
Starrakot af mannsnafninu Starri, en Stararkot (í 1861) rangt.
Kár(a)hólmar. Svo er nafnið rétt, en Kárhólmur í 1861 rangt, þótt
F. riti það svo.
Bofn. Nafn þetta er réttast ritað með greininum (»i Rofunum«)
sbr. 1861 o. fl. (Rofln). Johnsen hefur bæði Rof og Rofln.
Oeilar. í Fbrs. II (1340) og IX (1523) er jörðin nefnd Geilar, en
Giljar í Mannt. 1703, og Johnsen, Giljur í Visit.b. Br. Sv. 1641,
í 1861 og optast nú. I matsbókinni er jörðin nefnd Gil (í
fleirtölu). Upprunalega heitið Geilar hefur í framburði afbakazt í
Giljar og Giljur, sem ætti að falla niður, sbr. samnefnda jörð Giljar
i Hvolhrepp.
Skammadalur. Skammar- í Reynisvisitasíu Br. Sv. 1641, Jb.
1696 og opt^ síðan, Skammár- í Johnsen og matsbókinni, en
Skammi- í Jb. c. 1570, Mannt. 1762, sóknalýsing Reynisþinga
1840 og prestakallsbókum þar á 19. öld, einnig í 1861 og F. Mun
það réttara en hitt, en á að ritast Skamma- í samræmi við önnur
slík nöfn, enda svo nefnt nú; skammur = stuttur. Skammá er þar
engin; eina áin þar í grennd er Deildará.
Nes. Jörðin hét fyrrum að eins Nes, og er svo nefnd meðal ann-
ars i Visit.bók Br. Sv. 1641 (Reynisvisitasía) Mannt. 1703 ogBænda-
tali 1720, en í Bændatali 1765 Skarnes = Skarnnes, því að svo er
nafnið skýrt ritað í úttekt Þykkvabæjarklausturs 1762 (Þjskjs.);
einnig í stiptamtmannsbréfi frá 1787. Hefur líklega verið nefnt svo
til óvirðingar, en þótt ljótt og breyzt fljótlega (skömmu fyrir 1800)
í Skagnes, sem jörðin hefur ávallt nefnd verið síðan í byrjun næstl.
aldar (eptir 1800), en nafn þetta ætti að falla niður eptirleiðis, því