Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Volume

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1923, Page 65

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1923, Page 65
65 Engihlíöarhreppur. Svansgntnd. Svo í Fbrs. III (þrisvar) og IV, vafalaust réttara en Svangrund. Kúskerpi. Kúskerpi í Jb. 1696, A M., Johnsen og 1861 einnig í manotalsbókum Húnav.s. 1733—1800; í matsbókinni Kófs e pi Nafnið Kúskerpi verður að haldast, því ;*ð sannanii vam.i fyr ., að annað sé réttara. Sjá að öðru leyti athugasemd við Kúskeipi í Skagafirði Úfagil. Svo í Fbrs. III (1391) og IX (1405 og 1536, í fyrra bréfinu einnig Úva-). Úva- og Úfa- í Jb. 1696, A. M. (segir almennt kallað Óagil) og í manntalsbókum Húnav.s. á fyrri hluta 18. aldar, en síðar þar (á síðari hluta aldarinnar) Úlfagil, og svo upp frá því alstaðar annarsstaðar (Johnsen, 1861 og matsbókin). Er það »leiðrétt- ing« af réttri leið og Úfagil rétta nafnið, líklega dregið af fuglum (úfum = fjallauglum, Strix bubo (Fritzner)). Vesturá [Vestrárskarð]. í Fbrs. III 1391) Vestrarskarð eða Vestrárskarð, A. M. hefur Vesturárskarð, en segir, að það sé al- mennt nefnd Vesturá, og svo hefur síðan verið. Litla Vatnsskarð [Ævarsskarð?J Jörð þessi nefnist að eins Vatns- skarð í Jb. 1696, A. M. og manntalsbókum Húnavatnssýslu á 18. öld, en Litla Vatnsskarð kemur ekki fyr en í byrjun 19. aldar, vafalaust til greiningar á Vatnsskarði í Seiluhreppi í Skagafirði, er sumir hafa nefnt Stóra Vatnsskarð. Þó nefnir Johnsen að eins Vatns- skarð (ekki Litla Vatnsskarð). A. M. segir, að Vatnsskarð [síðar Litla Vatnsskarð] sé ’/s úr heimajörðinni Móbergi, en síðar hefur það orðið sérstök jörð. Á Móbergi bjó Véfreyður Ævarsson, en Ævar faðir hans í Ævarsskarði, eða dó þar að minnsta kosti segir Ln. (Hauksbók segir hann hafi andazt þar, en Sturlubók búið þar). Þetta bæjarnafn Ævarsskarð er nú týnt fyrir ævalöngu, og hefur enginn kunnað að segja, hvar það hafi verið1. En nærri liggur að ætla, að í Signrðarrímum þögla. eptir Sigmund Helgason i Köldukinn á Ásum (f 1723), segir skáldið í síðustu rimunni: »Endaði fræði að Efarsskarði | öðru nafni Strjúgs- staðer.« Þetta er anðvitað rangt, því að Þorbjörn strúgur, launson Ævars, bjó á Str(j)úgsstöðum. I dálitln ættatölusafni úr Húnavatnssýslu, ritnðu um 1880 (í minni eign) stendur »Ævars forna garði« i svigum við Bólstaðarhlið, en vafalaust er það að eins getgáta ritarans. En þetta tvennt sýnir, að Húnvetningar hafa verið að spreyta sig á, hvar Ævarsekarð hið forna hafi verið. — I registrinu við Landnámu- útg. Einns Jónssonar er Ævarsskarð talið skarðið milli Húnavatns- og Skagafjarðar- sýslu (þ. e. Vatnsskarð), og samnefndur hær þar, en sú staðhæfing er algerlega röng. Skarð þetta er opt nefnt bæði i Ln. og Sturl. og jafnan Vatnsskarð. Landnám Æv- ars náði heldur ekki svo langt norður, því að Þorkell vingnir Skíðason nam »land pxn Vatnsskarð allt og Svartárdal« (shr. Ln.). ö
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.