Lögrétta - 01.03.1932, Síða 3

Lögrétta - 01.03.1932, Síða 3
117 LÖGRJETTA 118 bæturnar og stríðsskuldirnar“), og áður m. a. Tardieu („Sannleikurinn um sáttmál- ann“), Bernard M. Baruch, Keynes o. fl. og af Þjóðverjum m. a. Schacht, fyrrum þjóð- bankastjóri og von Kíihlmann fyrrum utan- ríkisráðherra (Gedanken iiber Deutschland) en um afstöðu Wilsons forseta er margt í bók R. S. Bakers um hann (Woodrow Wil- son and World Settlement) og í skjölum House ofursta. í þessum ritum og mörgum öðrum, fyrst og fremst skýrslum nefnd- anna, sem haft hafa mál þessi til meðferð- ar, er margt til skýringar á deilumálunum, ekki síst í bók Lloyd George’s. Á íslensku hefur ekki verið skrifað um þessi efni áður í samfeldu máli, og verður því gefið hjer dálítið yfirlit um þau, en án þekkingar á þeim' geta menn ekki skilið eða fylgst með í stjómmálum nútímans og vandræðum viðskifta- og fjámiálalífs. Þessi skuldamál eru nú orðin ærið flókin, og ýms meðferð þeirra aðiljum til lítils sóma. Hvorki Þjóðverjar nje Bretar hafa gert ráð fyrir skaðabótagreiðslum á síðustu fjár- lögum sínum og greiðslurnar hafa fallið niður, samkvæmt Hoover-frestinum, frá 1. júlí 1981 til júníloka 1982, og á Lausanne- ráðstefnunni neita Þjóðverjar frekari greiðslum. Málsaðilum kemur ekki sam- an um það, hversu miklar eigi að telja þær greiðslur, sem Þjóðverjar hafi int af hönd- um fram til þess tíma, að Hoover-gjald- fresturinn hófst og veltur á því hversu hátt eru metnar þær vörur, sem Þjóðverjar ljetu af hendi undir eins eftir friðarsamn- inga og á því, hversu hár er reiknaður kostnaðurinn af setuliðinu í Ruhr. Þjóðverj- ar sjálfir reikna allar greiðslur sínar um 2.695.000.000 sterlingspunda, en skaðabóta- nefndin mat þær miklu lægra, eða 1.010. 000.000 punda. Ýmsir telja þó að hvorug þessara talna sje rjett og þykir sennileg- ust sú tala, sem hagstofa Bandaríkjanna hefur reiknað út, s. s. 1.905.000.000 punda. En jafnvel þótt tekin sje lægsta talan nema þær greiðslur, sem Þjóðverjar hafa þegar int af hendi, fimm sinnum hærri upphæð, en skaðabætur þær, sem Frakkar urðu að greiða Þjóðverjum eftir 1871. Upphaflega var Þjóðverjum gert að greiða Bandamönn- um 6.600.000.000 punda eftir mati end- urreisnarnefndarinnar, sem skipuð var sam- kvæmt Versalasamningunum. — Lloyd George hefur nú bent á það, að ef Þjóð- verjar hefðu greitt þessa upphæð eftir sömu reglum, eða eftir sama verðgildi og Frakkar notuðu við greiðslu sinna eigin innanlandslána, hefðu Þjóðverjar ekki átt að greiða nema 1.350.000.000 punda, eða ef mat amerísku hagstofunnar væri lagt til grundvallar, hefðu þeir með þessu móti nú þegar greitt talsvert meira en þeim bæri. Frakkar verðfestu eftir stríð frankann í hjer um bil fimtungi af fyrra verðgildi hans og þurkuðu þannig út fjóra fimtu hluta af innanlandsskuldum sínum. Belgíu- menn og ítalir gerðu þetta sama og kom- ust þannig undan því að greiða mestan hluta sinna skulda, en krefjast þess þó að Þjóðverjar greiði þeim sínar skuldir af- dráttarlaust. Það eru Frakkar, sem verið hafa hvað harðastir í kröfum við Þjóðverja og það þótt sjálfir hafi þeir ekki greitt Bretum nema lítinn hluta þess, sem þeir skulda þeim af stríðslánum, eða, að því er Lloyd George segir, 110.000.000 punda af 1.426.000.000 punda skuldum. — Þegar Hoover-gjaldfresturinn hófst, höfðu Bretar greitt af höndum 133.700.000 pundum meira en þeir höfðu fengið af stríðsskuld- um og skaðabótum. Bretar höfðu að ýmsu leyti haldið bandamönnum sínum uppi fjár- hagslega í stríðinu, sumpart af eigin ram- leik og ‘sumpart með amerískum lánum. I stríðslokin skulduðu Bretar Bandaríkjun- um 840 miljónir punda, en bandamenn Breta skulduðu þeim 1950 miljónir punda, eða 1300 miljónir punda, ef lán þeirra til Rússa eru dregin frá. Þeir hefðu því, ef alt hefði farið skaplega, átt að vera allvel á vegi staddir með 460 miljónir punda útistandandi umfram það, sem þeir skulduðu sjálfir og auk þess hluta, sem þeim bar af skaðabótunum. En annars hafði stríðskostnaðurinn komið mjög tilfinnanlega við þá, því að hann nam 34,39% af öllum þjóðarauði þeirra og þeir mistu yfir 743 þúsundir manna, sem fjellu á vígvöllunum. Þessi mál snerust samt öðruvísi en ætla mátti í upphafi og Bretar urðu mjög illa
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88

x

Lögrétta

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögrétta
https://timarit.is/publication/196

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.