Lögrétta - 01.03.1932, Blaðsíða 5

121
LÖGRJETTA
122
urnar eftir þörfum og nánari ákvæðum fyr-
nefndu greinanna.
Lloyd George leggur afar mikla áherslu
á þessar greinar í sinni nýju bók. Hann
er nú einsamall á lífi þeirra þriggja manna,
sem helst voru taldir höfundar Versala-
samninganna. Óánægja með þá samninga
hefur farið dagvaxandi og þeim hefur verið
mest kent um það, sem aflaga hefur farið
í skuldamálunum. Nú segir Lloyd George,
að samningarnir kunni að vísu að vera gall-
aðir, en skaðabótaákvæðin sjeu ekki með-
al þeirra galla, af þeirri einföldu ástæðu,
að samningarnir tiltaki engar skaðabóta-
greiðslur. Vandræðin, sem af þessu hafa
hlotist eru því ekki þeim að kenna, sem
gerðu samningana, heldur hinum, sem hafa
framkvæmt þá, og framkvæmt þá illa og
öðruvísi en þeir gáfu sjálfir tilefni til, þótt
það hafi reyndar verið almenn skoðun fjár-
málamanna um það leyti, sem þeir voru
gerðir, að Þjóðverjar ættu að greiða mjög
mikið og gætu það. Prófessor Keynes var
eiginlega sá eini sem mótmælti þeim skoð-
unum á þessu, sem þá voru algengastar og
var hæddur fyrir það og hrakyrtur af ýms-
um (t. d. Tardieu). Það var þá sífelt við-
kvæðið hjá Bandamönnum, að Þjóðverjar
væru skyldugir til þess að borga og ekkert
of góðir til þess að borga og borga alt og
almenningur var mjög festur og æstur í
þessari trú. Klotz var fjármálaráðherra
Clemenceau’s um þessar mundir og við-
kvæði hans var „L’Allemagne payera“, seg-
ir Lloyd George og hefur það jafnframt
eftir Clemenceau, að Klotz hafi verið eini
Gyðingurinn, sem hann hefði þekt og ekk-
ert vit hefði haft á fjármálum.
Upphæðirnar, sem menn hugsuðu sjer
fyrst að láta Þjóðverja borga, voru afskap-
lega háar. Klotz mat allar skemdir á frönsk-
um eignum á 134.000 miljónir franka og
Loucheur gerði ráð fyrir því, að endur-
reisnarstarfið í norð-austur Frakklandi
mundi kosta 75.000 miljónir franka, eða ca.
3.000 miljónir punda og var þetta miklu
hærri upphæð en virðingarverð var þá á
öllum húseignum í Frakklandi (59.500.000.
000 fr.) og miklu hærra en endurreisnar-
starfið var metið 10 árum eftir friðarsamn-
inga, s. s. 859 miljónir punda. En hjeruð
þau, þar sem þetta endurreisnarstarf hefur
farið fram, eru nú, að fróðra manna sögn,
miklu betri, en þau voru fyrir stríð, verk-
smiðjurnar fullkomnari, húsakynnin betri o.
s. frv.
Samkomulag fjekst ekki um þessar geisi-
háu upphæðir og hefur síðan sífelt staðið í
stappi um þær, eins og sjá má á stuttu yf-
irliti um sögu skaðabótaráðstefnanna.
Störfum þessara ráðstefna má skifta í
tvent. Annarsvegar eru samningar allra
Bandamanna við Þjóðverja, hinsvegar
samningar sigurvegaranna innbyrðis um
skiftingu á þeim greiðslum, sem frá Þjóð-
verjum fengjust. Slíka ráðstefnu hjeldu
Bandamenn í Spa 9. júlí 1920. Þar var það
samþykt, að Belgáumenn skyldu hafa for-
gangsrjett að 2000 miljónum gullmarka, en
síðan skyldu greiðslurnar skiftast milli
þjóðanna eftir þessum hlutföllum: Frakkar
52%, Bretar 22%, Italar 10%, Belgíumenn
8% og aðrar þjóðir samanlagt 8%. Á ann-
ari ráðstefnu í París í janúar 1925, var
þessu breytt þannig, að hlutur Belgíumanna
var minkaður í IVt %, en hlutur Frakka
hækkaður í 54.45% og Breta í 23.05%.
Helztu ráðstefnurnar til ákvörðunar á
greiðslum Þjóðverja hafa verið þessar: 1
Boulogna, 20. júní 1920. Þar var Þjóðverj-
um gert að greiða alls 3000 miljónir á ári
1921—26, eða alls 269.000 miljónir þar til
1963. Á Parísarfundinum 29. janúar 1921
voru kröfurnar lækkaðar nokkuð. Þar var
Þjóðverjum gert að greiða 226 þús. milj-
ónir gullmarka á sama tíma, en bætt við
12% skatti á verðmæti þýsks útflutnings í
42 ár. 24. apríl sama ár buðust Þjóðverjar
til þess, fyrir milligöngu Bandaríkjamanna,
að greiða alls 200 þús. miljónir og svarar
það til þess, að skaðabótaupphæðin, sem
til grundvallar væri lögð, væri 50 þús. milj-
ónir gullmarka. Þetta þótti endurreisnar-
nefndinni alt of lágt og ákvað (27. apríl)
að leggja skyldi til grundvallar 132 þúsund
miljóna skaðabótaskyldu og Þjóðverjar
skyldu greiða 2000 miljónir gullmarka á
ári og auk þess 26% skatt af verðmæti
þýsks útflutnings.
Það varð augljóst undir árslokin 1921, að