Lögrétta - 01.03.1932, Síða 12

Lögrétta - 01.03.1932, Síða 12
135 136 LÖGRJETTA og þrábiður mig- að drekka mjólkurbolla á morgnana. Jeg lofa því til þess að gera bann rólegan. En hvernig hugsa karlmenn? Jeg get ekki drukkið mjólkurdropann frá börnunum. Börnin verða að lifa, þau eiga allt lífið framundan, mitt líf er allt liðið — á þrjátíu árum. Jeg reyni oft að hugga mig við þá hugsun, að jeg sje ekki eina konan, sem svona stendur á fyrir. Milljónir kvenna búa við sömu eða verri kjör. En geta menn borið slíka neyð í sameiningu. Jeg held ekki......f einverunni hugsa jeg oft um það, hvað verði um börnin mín, sem alin eru upp á slíkum tímum, fullum af neyð og angist og efa. Jeg fyrirverð mig næstum því fyrir hamingjusama æsku sjálfrar mín. Ef til vill lifa þau það í draumi, sem veru- leikinn varnar þeim.....f herberginu fyrir handan situr hann, sem ekki á að sjá það, að jeg græt stundum. Hann á minsta sök- ina og þjáist mest. Hann á enga sök á því, að honum er varnað vinnu og verður að horfa á það bundnum höndum og blæðandi hjarta, að fjölskylda hans sígur dýpra og dýpra í djúp óvissunnar......... Jeg hef skyldur, sem jeg verð að inna af hendi og þeirra vegna get jeg ekki varpað frá mjer lífinu. Þess vegna verð jeg að berjast hinni hörðu baráttu fyrir tilverunni, hvort sem jeg sigra eða fell. Jeg er ekki ein í bar- áttunni, bömin og maðurinn unna mjer og ef til vill á lífið einhverja miskunn. 6r hreþpan að þverra? Prófessor J. Maynard Keynes hefur skrifað margt um kreppuna, orsakir henn- ar og afleiðingar, en hann er, eins og kunn- ugt er, einhver merkasti hagfræðingur, sem nú er uppi. Aðalorsök kreppunnar er einnig að lians áliti hið geisilega verðfall peninganna. Það hefur orðið til þess, að raska öllum eigna- og skuldahlutföllum ein- staklinga og ríkja, svo að fáar ríkisstjórnir hafa nú tekjur, sem svara til þeirra gjalda, sem þær hafa tekið að sjer. Þetta hrun breiðist út sjálfkrafa. Samkepnin um við- skifta- og skuldajöfnuðinn er ekki lengur einungis barátta milli einstaklinga og stofnana, hún er barátta milli þjóða og ríkisstjórna, sem allar reyna á allan hátt að gera alþjóðlegan viðskiftajöfnuð sinn sem hagstæðastan með því að takmarka innflutninginn á allan hátt og örva út- flutninginn og hagur eins í þessum efnum er annars tjón. Þetta er ljóst dæmi um áreksturinn, sem nú á sjer stað milli heild- arinnar og einstaklingsins. I tilraunum sín- um til þess að bæta sinn eigin hag, gerir hver þjóð um sig ráðstafanir, sem eru háskalegar fyrir velgengni nágrannans. Hjer um bil öll þau ráð, sem menn mæla nú með, eru slík eyðingarráð, kerfi til þess að buga nágranna sína með því að svelta þá. Launalækkanir, tollaálögur, gengislækk- anir, sparnaðarkröfur, alt í samkepnis- skyni við aðrar þjóðir og til ills. Sannleikurinn er sá, að gjöld eins eru tekjur annars. Þegar við spörum okkur einhver gjöld, bætum við að vísu okkar hag, en spillum jafnframt annars manns hag og ef þessí aðferð verður algeng fer illa fyrir okkur öllum. Ástandið er því ilt að áliti Keynes, en ekki vonlaust. Batavonin er að hans áliti fyrst og fremst fólgin í því hversu mikla seiglu, hversu mikinn lífsþrótt það við- skiftakerfi, sem nú er búið við, hefur sýnt. Þar að auki álítur hann, að enn sje ekki kominn tími til þess, að komið hafi í ljós allur hagurinn, sem af því hljótist, að Stórabretland hvarf frá gullinnlausninni, því að sú ákvörðun mum hafa heilladrjúg áhrif á allan heiminn. Hún hefur stöðvað verðfallið í mjög mikilsverðum hluta heims- ins. En skifting þjóðanna í tvo flokka, með og án gullinnlausnar, hefur einnig haft þau mikilsverðu áhrif, að hrinda af stað þeim eðlilegu öflum, sem á sínum tíma munu á- reiðanlega grafa undan og máske eyði- leggja alveg afstöðu gulllandanna tveggja sem kröfuhafa. Keynes segist álíta að þessi afstaða Frakka verði alveg orðin að engu fyrir árslok 1932, en í Bandaríkjunum muni ef til vill standa lengur á þessu, þótt stefnan þar sje sú sama. Gullstraumurinn frá Indlandi og úr námunum kemst áreiðan- lega á það stig, að hann verður meiri en jöfnuður gulllandanna og skeður þá í raun- inni ekki annað en það, að gulllöndin upp- skera eins og þau hafa sáð. j
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88

x

Lögrétta

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögrétta
https://timarit.is/publication/196

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.