Eimreiðin - 01.05.1902, Blaðsíða 9

ætti að taka suðurríkin í sátt, án þess þau yrðu að sæta nokkrum afar-
kostum. Hann vildi láta alt vera gleymt, með því að þrælahaldið væri
nú úr lögum numið.
Sama daginn (og Beecher hélt friðartölu þessa í Charleston) varð
atburður sá í Washington, er æsti norðanmenn gegn sunnanmönnum.
Lincoln hélt stjórnarráðsfund þann dag. Um kvöldið fór hann með
konu sinni og nokkrum vinum sínum í leikhús. Hann var mjög glaður
í anda. Og ánægja og gleði lýsti sér á svip allra manna. En meðan
leikurinn stóð sem hæst, heyrðist skot í forsetastúkunni. Um leið hljóp
maður út úr stúkunni og hrópaði: »Suðurríkjanna er hefnt«. Lincoln
hafði fengið banasár og dó næsta dag. Viku seinna fanst morðinginn.
Hann vildi eigi gefast upp og var því skotinn til bana af hermanni
einum. — Lincoln frelsaði Bandaríkin og lét líf sitt um leið.
Eftir ófriðinn var aðalstarf Beechers fólgið í því, að friða og sætta.
Hann vildi eigi láta sunnanmenn sæta neinum afarkostum. Þessu undu
margir vinir hans illa. Og einn þeirra gerðist sárbeittur fjandmaður
hans.
Einu sinni kom Beecher til Richmond eftir stríðið. Honum var
ráðið frá því að flytja þar tölu. En hann'lét eigi letjast. Það var
auglýst, að hann ætlaði að tala þar um »norður- og suðurríkin«. Þar
kom saman mesti mannfjöldi. En eigi þótti líklegt, að Beecher mundi
verða fagnað í höfuðborg sunnanmanna. Þegar hann kom fram á
ræðupallinn, þá fagnar honum ekkert lófaklapp. Það var dauðaþögn í
salnum, eins og kyrð á undan stormi. í beztu sætunum sátu leiðtogar
sunnanmanna. Meðal þeirra var herforingi Fitzhugh Lee. (Herforing-
inn mikli, Robert E. Lee var náfrændi hans). Til beggja handa honum
sátu nafnkunnir sunnanmenn. Það heyrðist dálítið blístur frá loftsvölunum.
Og alt virtist benda á, að áheyrendurnir ætluðu eigi að gefa Beecher
gott hljóð. Hann gekk þá fremst fram á ræðupallinn, nam staðar
beint fram undan herforingja Lee og sagði: »Ég hefi séð mynd af
herforingja Fitzhugh Lee og mér sýnist, að þér séuð maðurinn. Hefi
ég rétt að mæla.« Herforingja Lee varð hverft við ávarp þetta. Hann
hallaði sér aftur á bak í sætið og hneigði höfuðið lítið eitt til jákvæðis.
Fagurt gleðibros lék um andlit Beechers. Hann rétti fram hægri hönd-
ina og mælti á þessa leið: »Ég vil bjóða yður hönd þessa. Hún
barðist á sinn hátt gegn sunnanmönnum. En nú vildi ég feginn leggja
hana í sölurnar fyrir heill og hagsæld þeirra. Viljið þér taka í hönd
mér, herforingi?« Herforingi Lee hikar eitt augnabhk, sprettur síðan á fætur
og réttir Beecher höndina. Þegar áheyrendurnir sjá samtengdar hendur
mótstöðumannanna, þá kveður við lófaklapp og fagnaðaróp. Beecher
tók aftur til máls. Hann kvaðst mundi segja narðanmönnum frá því,
sem hér hefði orðið: »Ég kom til höfuðborgar sunnanmanna með
hjartað fult af kærleika til þeirra. En sannfæring mín hafði áður knúð
mig til að berjast gegn þeim. Sunnanmenn mættu mér á miðri leið.
Þeir eru eins fljótir að fyrirgefa, eins og þeir eru hvatir í orustum.«
Orðum þessum svöruðu áheyrendurnir með óstöðvandi lófaklappi.
Beecher hélt síðan tölu sína um »norður- og suðurríkin« og var gerður
að henni mesti rómur. Þegar henni var lokið, fylgdu áheyrendurnir
honum til vagns með fagnaðarópum.