Eimreiðin - 01.09.1916, Side 57
213
Og Vilhjálmur borgabijótur telur sig keisara sérstakrar guðs-
náðar — valinn og vakinn upp til þess að beijast við alla Norðurálf-
una og sigrast á hverri þjóð — »með guðs hjálp«. Og hvers vegna
mundi hann vera innan rifja á þennan hátt? Af því, að trú hans og
föðurlandsást eru á glapstigum hégilju og ofdrambs.
Einn sagnaritarinn okkar á ritöldinni mælir á þessa leið um Ólaf
digra Noregskonung:
»Ok váru þeir allir mest virðir af guði, sem kærastir váru kon-
unginum.«
Vilhjálmur virðist hugsa á líkan hátt. Hann heldur, nei, hann held-
ur ekki, hann trúir því, er sannfærður um, að sinn vilji og guðs vilji
fari saman, séu einn og sami vilji. —
Og þá sýnist honum, eins og munkinum, sem ritaði Ólafs sögu
helga, að þeir menn séu allir mest virðir af guði, sem kærastir eru
Þýzkalandskeisara, í’eir menn gera rétt, þegar þeir berjast til fjár og
landa. Og guð er með þeim í bardaganum — eins og Gyðingar þótt-
ust hafa Jahave á sínum sláturvöllum forðum daga. Guði líkar vel við
þjóðina af því, að sá keisari ræður yfir þjóðinni, sem er líkur guði í
skapi sínu og lætur þjóðina líkjast sér með ræðugerð og herneskjuupp-
eldi. Keisarinn hugsar á þessa leið. Og hann ráðfærir sig við guð í
hverju vandamáli, eftir því sem hann segir sjálfur. Og guð berst með
honum. Þeim kemur saman um að sauka eldana« sjálfa jólanóttina.
Og það er þá guðs vilji, að ættjarðarást í’jóðverja þvoi sér upp úr
heitu blóði nágrannanna til beggja handa. I’ e s s i ættjarðarást lætur
sér ekki lynda minna en það, að færa út kvíarnar í allar áttir. Hún
vill og telur sig hafa köllun til að leggja undir sig jörðina.
Og rússneska ættjarðarástin er með sama eðli og sömu ætlunum.
Guð Rússaveldis er voldugur, eigi síður en í’jóðverjaguðinn, og hann
gerir Rússum miklar kröfur. Og guð Austurríkis vill ekki, að þeir sitji
hjá, þegar hinir blása í lúðrana. Og Allha Tyrkja hefir æ og æfinlega
skipað þeim að berjast fyrir föðurlandið og trúna. Þarna eru komnir
fjórir voldugir guðir, og þrungnir af heilagri reiði, fram á vígvöllinn.
í’eir brýna vopnin og hlaða byssurnar fyrir hverja þjóð, sinn fyrir
hverja þjóð. Og ættjarðarástin í hveiju ríki þjónar sínum drotni eins
og þerna. Og guðinn fer með hana eins og unnustu sína eða bústýru.
Orsakir styijaldarinnar eru margar, »ok deilast víðar en glíkindi
eru til«, En þarna held ég, að aðal-undirrót herneskjunnar sé og
styijaldarinnar. Allur vígbúnaður undangenginna ára virðist vera gerð-
ur í því augnamiði, að »beijast fyrir guð og föðurlandið«, ryðja til
rúms ættjarðarhagsmunum og trúarsiðum landa og þjóða. Þar hafa
Rússar og Þjóðverjar verið forkólfarnir. Þjóðverjar voru bezt búnir,
hafa haft mestan hug á að vera vigbúnir.
Og þeir segja hinum stríð á hendur, — skora á hólm nágranna-
þjóðirnar að fyrra bragði, eru upphafsmenn að vopnaviðskiftunum. Á
þeim ætti því ábyrgðin að skella — eldur afleiðinganna að brenna
sárast á þeirra baki.
Og ennþá berjast þjóðirnar upp á líf og dauða. Og prestarnir
biðja guð í öllum kirkjunum að hjálpa sinni þjóð, til þess að slátra
óvinaþjóðinni.