Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1929, Síða 68

68
Björnstjerne Björnson og Jón Sigurðsson
vita, hvernig málunum er varið; jeg skal pegja yfir pvi,
sem pjer viljið. Eða segið mjer, ef hjer er nokkur, sem
jeg get farið til, til pess að fá að vita hjartans meiningu
yðar“ (Gro-Tid II, 226—27).
Drátt fyrir pað pótt Björnson fyndist lítið til um ís-
lendinga sjálfa, sýndist honum samt að þeir ættu að fá
vald til pess að stjórna sínum eigin málum. Honum
virtist og stjórnfrelsismál íslands varða öll Norðurlönd,
sömuleiðis frelsismál Suður-Jóta. t)að leið pví eigi held-
ur á löngu, áður en hann tæki að tala málstað íslend-
inga í stjórnarskipunarmálinu.
10. nóvbr., á meðan Björnson var enn í Kaupmanna-
höfn, fjekk hann brjef frá Finsen stiftamtmanni. Björn-
son svaraði pví daginn eftir, og er pað brjef prentað;
má sjá af pví, að brjef Finsens hefur fært honum góð
tíðindi og sagt að framfarir væru byrjaðar á íslandi:
„Frú Olufa í afturbata og annars alt heilbrigt, hraust, í
gróanda, Iíka íslands eigin störf,“ ,'segir Björnson. Nú
kveðst hann vilja fara til Plougs og biðja hann um, að
ráðast ekki á stjórnarskipunarfrumvarp íslands, eins og
hann hafi jafnvel gefið i skyn. Hann vill líka tala við
aðra, alla vini sína um pað. „Mjer virðist að hjer hafi
verið beðið nógu lengi“.
„Mjer virðist lýsing yðar hljóta að vera rjett sem
ljósmynd“. Hann kveðst pekkja ástandið úr hinum fátæku
fjörðum nyrðst í Noregi, eins og pað var fyrir fimtán
árum. Síðan segir hann:
„Land endurfæðist ekki á einum degi. En komið á
endurreisnarveg, gengur pað vissulega ávalt hraðara en
sjálfir endurbótamennirnir geta ímyndað sjer. Djer mun-
uð einhvern tíma lifa petta á íslandi. Sje landið veru-
lega í framför, mun pað taka stakkaskiftum fyr en varir,
og í einu í öllum greinum.
En liggur ekki hinn eðlilegasti verslunarvegur ís-