Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1929, Blaðsíða 95

Brjefaviðskifti
95
#
Kaupmannahöfn; par sat hann ásamt mörgum vinum
Grundtvigs veislu eftir jarðarförina. Grundtvigsmenn
höfðu ætlað að halda vinamót 8. september, en höfðu
frestað pví til hins 12. Björnson sagði nú frá pví f
veislunni, að hann ætlaði að taka til máls á vinamótinu
og tala um nýja aðferð gagnvart Dýskalandi, vinsemdar-
pólitik. E>á sló felmtri á boðsmenn, en pað tjáði eigi að
telja Björnson af pessu. Einn af boðsgestum var hinn
nafnkunni kennimaður sjera Frederik E. Boisen (sem
kallaður var Budstikke-Boisen). Hann hafði verið prestur
á Suður-Jótlandi. Morguninn eftir kom hann kl. 5 að
Skovgaard, barði á gluggann á svefnherbergi Björnsonar,
vakti hann og bað hann um að hætta við áform sitt. En
Björnson var fastur fyrir og vísaði honum á bug með
pessum orðum: »Enginn maður gæti líkst meira engli en
pú nú, en pótt pú værir engill, mundi jeg ekki hætta við
að gera pað, sem jeg hygg að sje rjett“.
Björnson talaði á vinamótinu um daginn; helstu
kaflarnir úr ræðu hans eru prentaðir í bók hans „Artikler
og Taler“, er kom út 1913. Hann fór fögrum orðum
um Grundtvig. „Dað var ávalt rúm í sál hans, af pví
að kærleikur hans var svo mikill... hann gat elskað
jafnvel óvini sína ... Djóðverjar hafa breytt rangt á móti
Norðurlöndum, móti Danmörku, en sá, sem hefur orðið
fyrir rangindum, á hægast með að rjetta hendina til sátta,
og jeg held, að vjer getum fengið pað úr vinarhendi,
sem vjer getum aldrei náð úr óvinarhendi".
Ræða Björnsonar vakti bæði hrygð og skelfingu á
vinamótinu, en sjera Brandt, er var fundarstjóri, afstýrði
öllum deilum.
21. og 25. september birti Björnson tvær greinar í
Upplandablaði (Oplandenes Avis); varð pá skoðun hans
lýðum ljós, og pá hófst hin pyngsta deila, sem Björn-
son mun hafa átt í um dagana. Hún var kölluð merkja-