Aldamót - 01.01.1894, Blaðsíða 22

22
I.
Optimismus. Pessimismus.
Grikkir og Rómverjar.
Frá alda öðli hafa tvær lífsskoðanir skipzt á í
ífi þjóðanna og einstaklinganna. Önnur með ein-
kenni gleðinnar og æskunnar yfir sjer, ánægð með
lífið og hlutskipti lífsins, sannfærð um að lífið sje
gott, heimurinn góður, mennirnir góðir. Sú lífsskoð-
un er kölluð optimismus á latínu fensku optimism),
og er það leitt af latneska lýsingarorðinu optimus,
sem þýðir »hinn bezti«, af því lífsskoðun þessi geng-
ur út frá því, að tilvera mannanna hjer sje hin
bezta, er hugsazt megi. En fylgismenn hennar hafa
á ýmsum tímum gengið misjafnlega langt, og nær
því orðatiltæki þetta yfir alla þá skoðun á lífinu,
sem mikið gjörir úr hinu góða í tilverunni, en lítið
úr hinu illa.
Gagnvart þessari lífsskoðun stendur önnur, sem
er hinni alveg gagnstæð. Hún er stúrin og gröm
yfir lífinu, óánægð og sár yfir öllum hlutum milli
himins og jarðar, álítur allt fyrirkomulag hlutanna
öfugt við það, sem það ætti að vera, er sannfærð
um, að tilvera mannanna hjer á jörðunni sje hin
allra-aumasta, er hugsazt megi, — lífið einlæg kvöl
frá vöggunni til grafarinnar. Þessi skoðun á lífinu
hefur verið nefnd pessimismus (á ensku pessimism),
dregið af latneska orðinu pessimus, hinn versti, —
af því fylgismenn þessarar skoðunar á iífinu álíta,
að heimurinn, sem vjer lifum i, sje hinn allra lak-
asti, er unnt sje að ímynda sjer.
Af því, sem þegar hefir sagt verið, sjáum vjer,
að æskumanninum er gjarnt til að vera optimisti,
meðan reynslan hefir ekki varpað neinum skugga