Aldamót - 01.01.1894, Blaðsíða 84

84
ar eptir Gtiði, þótt vjer sjálfir gerum oss ekki grein
fyrir þvi eða sjeum oss þess ekki meðvitandi.
Engu að slðr, þótt maðrinn raisþyrmi þannig hinu
helgasta í hjarta sínu, verðr hann undir valdi sann-
leikans. Og til þessa valds síns lætr sannleikrinn
hann finna og vitnar með því raóti um sjálfan sig.
Þetta vald og þessi vitnisburðr sannleikans
gagnvart manninum kemr þá fram í hatrinu og æð-
inu eða fyrirlitningunni og gremjunni og beiskleik-
anum, sem hjartað fyllist af gagnvart sannleikanum,
eða sem ákveðr alla afstöðu mannsins til sannleik-
ans, er hann hefir þannig misboðið honum. I þessu
kemr líka í ljós mótspyrna eða aptrkast (reaction)
sannleiksþarfar mannsins gegn misþyrming þeirri,
sem hún hefir orðið fyrir af hans hálfu. Sjáum t.
d. höfðingja Gfyðinga. Hvernig fór ekki sívaxandi
hjá þeim gremjan og hatrið gagnvart Jesú Kristi,
því lengr sem þeir þversköiluðust gegn sannleikan-
um og vildu ekki láta sannfærast af honum og mis-
buðu með því rödd sinnar eigin samvizku? Hið
sama kom í ljós hjá Julían *Apostata« (hinum frá-
fallna), sem fallið hafði frá kristindómnum, og fyllt-
ist svo óslökkvandi hatri gegn Jesú Kristi, »Galíle-
anum«, eins og hann kallaði hann, og kristindómin-
um. Hatrinu leitaðist hann við að svala með því
að leggja sig allan fram til þess að gera út af við
kristindóminn, þótt hann á endanum, deyjandi, yrði
að gera þá játning: »Þú hefir sigrað, Galílei!* Sömu-
leiðis hjá Yoltaire og Ingersoll. A sama tíma og
þessir menn hafa af öllum kröptum unnið á móti
sannleikanum, þá hafa þeir, án þess sjálfir að vita
af, vitnað með honum.
Þetta er undarlegt, en er þó satt, að hinn