Aldamót - 01.01.1894, Blaðsíða 58
68
íð er, því minnisem vitsmunirnir eru, — þeim mun
minni sársauki.1
Hinar lægstu dýrategundir virðast nú að verða
'hinum æðri að bráð á jafneðlilegan hátt og þær
sinna vanastörfum sinum. Þannig álítum vjer, að
dauðinn í dýraríkinu í heild sinni hafi verid áður
en syndin kom inn í heiminn. Sú ánauð forgengi-
legleikans, sem Páll postuli talar um, var einmitt
fólgin í þeirri truflun, sem þessi ógurlegi viðburður
1 andans heimi hafði í för með sjer fyrir allt það,
«r á jörðunni lifir. Sársaukinn, sem vjer verðum
nú varir við meðal dýranna, er afleiðing af þessari
truflun hins eðlilega og upphaflega. En vjer höfum
vanið oss á að gjöra of mikið úr honum. Vísindin
hafa t. d. leitt rök að því, að vöðvadrættirnir hjá
•dýrunum (muscular contortions), sem virðast lýsa á-
köfum sársauka, hafl allt aðrar orsakir. (Luibock).
VII.
Þýðing sársaukans.
Hin næsta mikla spurning, sem fyrir oss verð-
nr i sambandi við umtalsefni vort, er þessi: Hver
•er tilgangurinn með sársaukann? Hefur hann
nokkra þýðing fyrir manninn? Er unnt að sýna
fram á nokkuð gott, sem af honum leiðír? Er hann
verkfæri í hendi hins alvitra stjórnara mannlifsins
til að framleiða nokkuð gott? Eða er það kvölin
ein, sem hann hefur í för með sjer?
Vantrúin hefur svarið á reiðum höndum. Hjá
þeim, sem hin dapra lítsskoðun er ríkjandi, er sú
1) Lubbock. Þetta hefur Hartmann líka gengiö inn k og
•sjálfur lýst þessu mjög nákyæmlega.