Aldamót - 01.01.1894, Blaðsíða 85

85
svæsni og ákveðni óvinr sannleikans verðr að vitna
með sannleikanum, þótt hann út af iíflnu vilji vitna
og vinna á móti honum. Hin meðfædda og ósjálf-
ráða sannleiksþörf mannshjartans, er jeg eins vel
má kalla hið ósjálfráða hróp mannshjartans eptir
Guði, gerir vart við sig og lætr manninn ekki í
friði, þegar hann heflr misþyrmt lienni, heldr óróar
hún hann. Eins er þessari þörf varið og hverri
annari þörf, sem á heimting á því, að henni sje
fullnægt. Þótt reynt sje að kæfa hana niðr, þá
heldr hún áfram að heimta fullnæging sina. Hinn
innri óróleiki eða ófriðr, sem af þessu stafar, vitn-
isburðr sannleikans sjálfs í hjarta mannsins, sem
hefir misboðið honum, kemr nú meðal annars i ljós
á þann hátt, að maðrinn fær ósjálfráða löngun til
þess að hrekja sanrileikann og leitast við að sýua
frarn á með rökum, að sannleikrinn sje ekki sann-
leikr, heldr villa eða tilbúningr eða »kredda«, tii
þess að fá aðra með sjer; því það eykr óróleikann,
að standa einn eða fámeDnr uppi. Að þessu fer
hann misjafnlega hægt eða svaðalega, eptir því,
sem lundarlag hans er eða mótspvrna sú, sem hann
fyrir hittir.1 Vitnisburðr sannleikans i hjarta manns-
ins kernr einnig í ljós á þann hátt, að maðrinn
espist, reiðist, verðr beiskur, vondr, þegar komið er
með sannleikann til hans og hann stendr eins og
augliti til auglitis frammi fyrir honum, álíka og
1) Vjer höi'um nóg dænii þessa vor á meðal hjá þeim
mönnum, sem snúið hafa bakinu við kristindómiuum. Jeg
heú heyrt margan iurða sig á því, hve ákaflr þeir væru til
að tala um kristindóininn og hrekja hann, hvar sem þeir
væru. En það er þó ekki nema eðlilegt, eins og hent hefir
verið á.