Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1938, Page 21
23
2. Þær geta vaxið og náð góðum þroska án nokkurs
verulegs köfnunarefnisáburðar, auk þess miðlað öðrum
jurtum, sem með þeim vaxa, köfnunarefni og að lokum
auðgað jarðveginn af þessari verðmætu jurtanæringu,
sem getur komið þeim gróðri að notum, er fylgir i kjöl-
far þeirra.
Tafla I sýnir, hve auðugar belgjurtirnar eru af köfn-
unarefnissamböndum, samanborið við aðrar venjulegar
fóðurjurtir, en þar er reiknað út, hve mörg grömm af
N-samböndum1) og meltanlegri eggjahvítu séu í einni
fóðureiningu2) af mismunandi gróðri.
Áhrif belgjurtanna, á N-sambönd fóðursins, koma ef
til vill ennþá skýrar í ljós, þegar þær eru ræktaðar í
mismunandi blöndu með öðrum jurtum, kemur þetta
mjög greinilega fram í tilraunum A. I. Virtanens
(5) með samræktun á fóðurertum og mais og ennfremur
við athuganir N. H an s s o n s (6) á smárasléttum í Sví-
þjóð. (Sjá töflu II). Þessar rannsóknir sýna mjög vel,
hvernig N-sambönd fóðursins vaxa jöfnum skrefum
með vaxandi hlutdeild belgjurtanna í uppskerunni.
Svo sem áður hefur verið vikið að, eru belgjurtirnar
ekki aðeins færar um, við hjálp rótarbakteríanna, að
afla köfnunarefnis til eigin þarfa, heldur geta þær einn-
ig miðlað þeim gróðri, sem þær vaxa með, miklu af
þessu verðmæta efni. Virtanen og S. v. H aus e n
(7) hafa, með samræktartilraunum sínum á belgjurtum
og grastegundum, sýnt mjög greinilega, hvernig bæði
heildaruppskera og hundraðsmagn grastegundanna, af
N, vex með hlutdeild belgjurtanna í sáðmagninu. Þeir
ræktuðu saman, í kerum í köfnunarefnissnauðum sandi,
>) N er i efnafræðinni notað sem einkennisbókstafur fyrir köfn-
unarefni og til hægðarauka verður það líka notað hér
2) Fóðureining, F. E., samsvarar að fóðurgildi ! kg af byggi, eða
sem næst 2 kg af ísi. meðaltöðu.