Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1938, Blaðsíða 67
65
6. Stutt yfirlit yfir helstu fóðurbelgjurtir, með hliðsjón
af innlendum ræktunarskilyrðum.
Yegna þess, hve tilraunir, með ræktun belgjurta, eru
skamt á veg komnar hér, er örðugt að gera sér fulla
grein fyrir, hvað hér mætti rækta af slíkum jurtum
með sæmilegum árangri. Um nokkurar er þó þegar vit-
að, að þær geta þrifist hér til fóðurnota og allar líkur
benda til, að þeir eiginleikar, sem gera þessar jurtir
eftirsóttar til ræktunar, muni njóta sín hér, engu síður
en annarstaðar. Út frá þessari reynslu má geta nokkuð
til um aðrar belgjurtir, sem ekki hafa verið reyndar
hér til hlítar, hvort þær eigi framtíð hér á landi. Hér
verða þó ekki taldar allar þær tegundir belgjurta, sem
til mála gætu komið, heldur aðeins þær, sem líklegast-
ar þykja og mesta þýðingu hafa hér í nágrannalönd-
unum.
1. Smári (Trifolium). Hinar ræktuðu smárategundir
eru allar fjölærar. Blöðin þrískift. Blómin standa þétt
saman og mynda hnöttótt eða egglaga höfuð. Af gras-
lendisbelgjurtum, hefur smárinn vafalaust mesta þýð-
ingu í norðlægari löndum.
A. Hvítsmári (T. repens) (sjá litmynd), er sú belg-
jurt, sem langmesta útbreiðslu hefur í íslensku gróður-
ríki. Hvítsmárinn er smávaxin jurt með grunnum fín-
gerðum rótum. Smáblöðin eru öfugegglaga eða hjarta-
laga, oft með hvítum eða ljósum, hálfmánalöguðum
bletti, blómin hvít eða mjög ljós. Jurtin breiðist hér að-
allega út með jarðlægum stönglum. Hún er harðgerð
og mjög þolin, ef hún fær rétta aðbúð. Útbreiðslan örf-
ast við beit og endurtekinn slátt, en mikið gras þolir
hún illa og þarf að gæta þess, að það vaxi smáranum
ekki yfir höfuð, en það er auðveldast með því að slá
smárasléttur snemma. Af sömu ástæðum þarf að nota
auðleystan N-áburð með varúð á smárasléttum, því
5