Réttur - 01.12.1916, Blaðsíða 10

124 -
gómi stefnir yfirleitt að því að skafa íslendingseinkennin
af nafninu og setja í staðinn nöfn, sem eru allra lýða- og
Ianda skrímsl og tæpast verða talin til nokkurrar tungu né
þjóðernis, mörg þeirra að minnsta kosti.
Pað er sýnt á þessu, að menn fýsir að eignast vegleg
nöfn. En þeir villast sorglega — eða hlægilega — á að-
ferðinni, hafa hér hraparlega hausavíxl. Hljómfegurð nafns
vors fer eftir manngildi voru og mikilleik, fer að minnsta
kosti eftir því að lokum. Skilningsleysi, illvild og öfund
henda einatt skit á nafn vort, svo að það verður óhreint
um hríð. Heitið Jón Sigurðsson er allra nafna hversdags-
legast og svipminnst, og þó á saga vor ekki glæsilegra
nafn, svo mikil mótsögn sem kann að virðast i þessu.
Mörður er ekki Ijótt nafn, ef eingöngu er metið eftir hljóði.
Eg býst samt við því, að enginn okkar heiti sveinbörn vor
slíku nafni. Og af hverju? Af því að það hefir eitt sinn
lent á illræmdu rógbera höfði. Það lætur illa í íslenzkum
eyrum, eins lengi og þjóð vor man og les Njálu. Nöfn
snillinga og afbragðsmanna hljóma æ með töfraómi i eyr-
um vorum, hversu stirð, óþjál og skrípaleg sem þau eru,
alveg eins og ófrítt andlit verður fallegt, ef það er gagn-
þrungið af fjöri, hugsunum eða hugargöfgi. Nöfn vor
breyta hljómblæ sínum, er vér breytumst. Ef vér vöxum
og göfgumst, hljómar nafn vort fagurlegar en áður, ef vér
minkum og spillumst, lætur það veríeyrum. Petta er leynd-
ardómur, er þeir ættu að minnast, er glæsa vilja nafn sitt
með ættarnöfnum. Fallegt nafn verður alls ekki keypt, öll
Stjórnarráð veraldarinnar fá ekki veitt það með einkaleyfum,
ekki fremur en allir kóngar á jörðu geta skapað hið minnsta
blað á jurt, eins og danskt sálmaskáld kveður. Eina ráðið
til að eignast hljómfagurt nafn og glæsilegt er því að gera
úr sér mikinn mann og göfgan, vinna þau afreksverk, er
Ijóma leggur af um nafn vort. En sú leið er erfiðari en að
sækja nafnið upp í stjórnarráð. En það hefir einhver sagt,
að þau ráð væru oss einatt hollust, er oss kæmi verst í
svipinn eða væri erfiðast að fara eftir, og þau orð sann-
ast hér.