Réttur - 01.12.1916, Blaðsíða 75

189 -
En Henry George barðist eigi sérstaklega fyrir neinni
vissri stétt manna, heldur jöfnum réttindum allra — að
frelsi og náttúruréttur ynni bug á kúgun og svartsýni.
Hann vill ekkert gefa út um það, hverju menn skuli
trúa, er frémur leiðsögumaður, sem bendir á það, er fyrir
augun ber, ef litið er umhverfis í heiminum og niður í
kjölinn. — Varar menn við að viðurkenna í blindni kenn-
ingar, sem hafa náð hylli eða kunnað að gilda um eitt
skeið, hvort sem þær snerta vísindi, trúarefni eða þjóð-
megunarmál, heldur að menn glæði sína eigin hugsun á að
leita sjálfir uppi gullkornin í stefnunum.
Það er einmitt í samræmi við þetta, og af sömu hvötum
runnið, að nú á síðari árum hafa komið fram háværar radd-
ir og kröfur um skoðana- og sannfæringarfrelsi í andlegum
efnum hér á landi. T. d. í guðspekis stúkum í Reykjavík
og Akureyri, og í trúar- og kirkjumálum, einkum í Suður-
Þingeyjarsýslu. Par er eg kunnugastur skoðunum manna,
er álíta það jafnóheilbrigt að einstaklinguiinn geti eigi sjálf-
ur bygt sér skoðanagrundvöll í andlegum efnum, verði því
að láta vísindamenn og trúarbragðatúlka hugsa alt fyrir sig
og trúa svo í blindni — eins og að slá því fram, að mað-
ur sé þegar búinn að öðlast fulla þekkingu.
Samkvæmt landslögum eiga skoðana- og trúfrelsi að ríkja
hér og hafa fullkomið friðland. Rrátt fyrir það er hér starf-
rækt og viðhaldið stofnun (lúterskri. þjóðkirkju) á kostnað
allrar þjóðarinnar. — Löghelgaðri stofnun, sem lætur það
líðast um efni í andlegum málum, sem ölium er heimil til
ransókna og frjálsra umræðna, að gasprarar og 17. aldar
bókstafsþrælar í andlegum efnum, geti með stóryrðum og
valdmannslátum sagt frjálshyggjandi og sjálfransakandi
mönnum að skríða í felur með skoðanir sínar og tala að-
eins í hálfum hljóðum. Ressar aðferðir eru nú óðum að
tíðkast gegn vorum sjálfstæðustu leiðtogum og gáfumönn-
um á sviði andlegra mála. Og þessa stofnun, er þannig er
notuð sem keyri á skoðanafrelsi vorra beztu manna, heimta
lögin að þjóðin öll styðji.
Rað virðist stöðugt skýrast betur og betur, að skilnaður