Réttur - 01.12.1916, Blaðsíða 16
- 130 -
einkum tekin til greina þrjú atriði: vöruflutningur, mann-
flutningur og póstflutningur. Á landi flytja menn víðast
allan varning á hestbaki, sökum vegleysis, alveg eins og
forfeður okkar gerðu fyrir þúsund árum. Samgöngurnar á
sjó eru óhentugar og dýrar. Millilandaskipin koma stundum
mörg saman til landsins í einu, en aðra tíma árs kemur eða
fér ekkert skip vikum saman. Á sumum stöðum, t. d. í
Norður-Þingeyjarsýslu, bíða bændur oft hið mesta tjón við
að geta ekki fengið erlendan varning, né komið íslensku
vörunni á markaðinn, þar sem hvorki millilandaskip né
strandferðaskip koma þar við, þegar mest liggur á. Árið
1915 komst ullin frá Kaupfélagi Norður-Pingeyinga ekki
af Kópaskeri fyr en komið var undir haust og beið héraðið
tjón af því svo að skifti tugum þúsunda. Mjög oft eru
einnig hin mestu vandræði þar í sýslu að koma burtu salt-
ketinu á haustin og stafar það alt af sömu ástæðunni: ó-
nógum og óhentugum skipaferðum. Víða annarstaðar brenn-
ur hið sama við, t. d. við Húnaflóa og Breiðafjörð innan-
verðan. Og um Snæfellsnes sunnanvert má óhætt fullyrða,
að þar getur varla verið um verulegar framfarir að ræða,
nema samgöngurnar séu stórum bættar frá því sem nú er.
Hefir svo sem kunnugt er legið þar við landauðn, t. d.
kringum Búðir, og eru þar þó landkostir ágætir.
Um mannflutningana er hið sama að segja. Landferðir ger-
ast nú sjaldgæfar nema innan héraða. Eftir því sem verð
hesta hækkar, og kaupgjald verkáfólks vex, verða landferðir
milli landsfjórðunga dýrari með ári hverju og varla við hæfi
nema efnaðra manna. Hinsvegar fjölgar þeim árlega, sem
þurfa að ferðast milli fjarlægra staða í landinu í atvinnuleit
eða til skólavistar. Flestalt þetta fólk vill sæta sjóferðum.
En þær eru oftast strjálar og óhentugar í meira lagi. í vet-
ur sem leið liðu svo þrír mánuðir samfeldir, að engin skips-
ferð varð milli Akureyrar og Reykjavíkur, og nú í vor bíður
fólk hundruðum saman í sjóþorpunum víðsvegar um land
og kemst ekki á þá staði, þar sem það ætlar að vinna sum-
arlangt, fyr en eftir mánaðar eða sex vikna töf og óþarfan
dvalarkostnað. Sjá allir hve mikið tjón landinu er, að hraust