Réttur - 01.12.1916, Side 63

177 -
Trygging gegn atvinnuleysi er fólgin í því, að
ríkið greiðir meiri eða minni styrk hverjum manni, sem
getur ekki fengið atvinnu til viðurværis sér og sínum. Að
vísu er þetta hvergi orðin lög enn þá, en að þeim vinna
jafnaðarmenn í öllum löndum, og hafa þeir fengið fjölda
ágætismanna í lið með sér. Og svo alment hafa þeir feng-
ið viðurkent réttlæti þessarar kröfu, að héðan af geta ekki
liðið mörg ár þangað til að þeir koma henni fram, þar sem
þeir eru liðsterkastir. í öllum löndunum, sem nefnd eru hér
að framan í sambandi við ellistyrkinn, er hún komin vel
á veg.
Pað sem hér er nefnt er aðeins sýnishorn af því, sem
verkamenn hafa komið í framkvæmd í nágrannalöndunum,
og þar standa Danir mjög framarlega í fylkingu. — Hér eru
ýms verkefni til að sameina krafta sína um og vinna að í
félagi. Og fyrst nóg er að gera, og við stöndum að sumu
leyti betur að vígi en aðrir — hvað veldur þá niðurlæg-
ingu okkar? Hvað veldur því að Danir t. d. eru svo langt
á undan, að við sjáum ekki á eftir þeim? — Að verkalýð-
ur þeirra hefir komið árum sínum svo vel fyrir borð, að
hann er að sigri kominn í flestum sínum nauðsynjamálum,
og hver stjórn verður að taka fylsta tillit til þeirra? Hvað
segið þið um þessi boðorð? Viljið þið ekki efla hagsmuni
ykkar? Heldur er það líklegt. Eru íslendingar þá heimsk-
ari en Danir? Ekki held eg það — álít að þar sé enginn
verulegur munur á viti, eftir því sem eg hefi kynst báðum
þjóðunum. Og fullyrði að við stöndum þeim þar ekki að
baki. Erum við þá ófélagslyndari, útúrborningslegri og
tortryggari? F’ið búist sennilega við að eg svari þvíjátandi.
En álit mitt er að munurinn sé ekki mikill í þeim efnum.
Hvorirtvéggju eiga ærið nóg af þeim auði — einkum tor-
trygninni — en eg fullyrði að við séum þar engu ver
staddir en þeir, og að við séum yfirleitt engu ófélagslynd-
ari en Danir, og hver þjóð önnur.
En hvað veldur þá? F*ví er eg annars að spyrja? Auð-
vitað fátæktin og fámennið, munu flestir svara. Við séum
n