Réttur - 01.12.1916, Síða 73

187 -
urför um heiminn engu síður en fornu menningarstraum-
arnir austrænu. — Vegna þess, að hún byggist á réttlœti,
bæði í siðgæði og hagvísi. — Pað viðurkenna menningar-
þjóðir og frömuðir. — Sagan hefir margsannað, að rétt-
lætið uppsker sín laun, en ranglæti og kúgun fái hæfilega
refsingu — í þjóðlífinu, fyr eða síðar; jafnt í stjórnarfari
og þjóðhagsmálum, sem andlegum málefnum.
Pessir vitar, sem eg hefi nefnt, styðja hvor annan til að
vísa á hina réttu höfn. — Kristur boðar kærleik og samúð
með fátæklingum og þeim, sem óréttinn þola; harmar hina,
sem hann fremja, af því þeir misbjóða samvizkunni, og
traðka á siðferðisréttinum. — Hann leggur siðferðisgrund-
völlinn. Henry George skýrir hann; telur þurfalingum sið-
ferðislega hollara að fá réttindi sín, en samúð og með-
aumkvun annara, og ef fátæklingum og olbogabörnum
væri fengið það, sem þeir eiga fult tilkall til af náttúru-
gæðum, og haldi hinir engu af því, sem þeim ber eða
þjóðfélaginu — leiðir það mannkynið til mestrar farsældar
og fullkomnara félagslífs.
Hann bætir við efnahagsgrundvellinum.
Það er einkennilegt, að þessum ljósstraumum er veitt
innyfir Evrópu úr austri og vestri, hvorugur kemur þar
upp. En einmitt þar virðist akurinn altaf plægður fyrir nýjan
gróður og strauma, og stefnurnar ná þar fyr meira fylgi og
þroska en annarstaðar, þar sem öfgar óg ójöfnuður er öllu
meiri. En einmitt öfgarnar verða jafnan til að vekja þjóð-
unum spámenn og hleypa straumum á stað.
— í orðsins fullri merkingu eru þeir menn »mannkyns-
frelsarar«, sem leysa þá hnúta, er standa menning og þróun
mest fyrir þrifum.
* *
*
í vitund og vilja hvers einstaklings er fólginn »Prome-
þevsneisti«. Ef uppeldinu og vilja einstaklingsins er beitt til
að tendra hann og glæða, flýtir það fyrir þróuninni — full-
komnara skipulagi og betri framtíð. En það hefir altaftíðk-
ast og viðgengst enn alment, að menn, sem séð hafa hvaða