Réttur - 01.10.1929, Qupperneq 113

Rjettur]
32Í
GASTONIA-MÁLIÐ
af hans eigin mönnum. En svo mikið er víst, að á bana-
beði sínu óskaði hann þess, að engin málaferli yrðu
hafin út af dauða sínum, »þar sem hami hefði ekki
haft neinn lagalegcm rjett til þess aö ráðast á verka-
mennina«. Samt sem áður notuðu auðfjelögin og yfir-
völdin sjer dauða Aderholts til ennþá ógurlegri of-
sókna gegn verkfallsmönnum. Var nú fjölda þeirra
varpað í fangelsi og þeir ákærðir fyrir morð, að yfir-
lögðu ráði.
Upp frá þessu tekur málið meir og meir að líkjast
sorgarleik þeim, er gerðist í Boston 1927, og orðinn er
gjörvöllum heimi kunnur, sem eitt af hryllilegustu
rjettarmorðum veraldarinnar. Til þess að gefa mönn-
um nokkra hugmynd um, hvernig betri borgaraleg blöð
Iíta á þessa nýju morðtilraun Bandaríkjaauðvaldsins
á saklausum verkamönnum, skal birt hjer þýðing á
hluta af forustugrein í danska dagblaðinu »Politiken«
20. sept. sl.
»Amerískt rjettarfar fer enga almannavegi. Stund-
um vekur það bros hjá okkur Evrópumönnum, en oft
fyllir það oss samt undrun og skelfingu. Vart mundi í
nokkru landi vera hægt að koma af stað slíku máli sem
»Apamálinu«, nema í Bandaríkjum Norður-Ameríku.
Við munum, að kennaranum Scope var stefnt fyrir
rjett, ákærður og dæmdur frá embætti, fyrir að hafa
haldið fram sjerstakri líffræðilegri kenningu. Eða
hugsið ykkur fyrirbrigði eins og »Ku Klux Klan«,
þennan leynifjelagsskap þjóðernissinna, sem samhliða
öllum hinum hlægilegu siðum sínum, rekur hinar ógur-
legustu ofsóknir til heiðurs hinni heilögu þrenningu:
trú, auðvaldi og »þjóðarhreinleik«.
Það, sem býr á bak við hið nýja mál, sem nú er að
myndast undir nafninu Gastonia-málið, — og strax er
sett á bekk með Sacco-Vanzetti málinu, — er einmitt
sá þjóðarhugur, sem birst hefir í »Apamálinu« cg
starfsemi »Ku Klux Klan«.
21