Réttur - 01.01.1944, Blaðsíða 70
74
RÉTTUR
tækjum, sem vinna saman í sömu íramleiðslugrein/11 Og getið var
um mjög athyglisvert dæmi, er verkakona í spunaverksmiðju í
Kalínín skipulagði í íyrsta skipti heildarkerfi „sambandsflokka“
meðal Stakanoffa á öllum stigum framleiðslunnar.
Nokkrum árum áður hafði verið barizt fyrir að koma á fót slíkri
skipan, að fljótvirkir verkamenn tækju að sér seinvirka verkamenn
og væru þeim til leiðsögu og fulltingis. Hin nýju afrek, sem fram-
sæknir verkamenn unnu nú, ýttu mjög undir þessa viðleitni; og
fulltrúar stjórnarinnar lögðu mjög ríka áherzlu á það, að það væri
skylda hvers Stakanoffa, að láta sér ekki nægja að leysa sjálfur af
hendi afburða vinnu, heldur einnig að þjálfa verkamenn, sem
skemmra voru á veg komnir, fá þá til að fara að dæmi sínu og
rétta þeim jafnan örvandi hönd. í leiðarvísi miðstjórnar Kommún-
istaflokksins (í desember 1937) er sú lilhneiging vítt harðlega að
einskorða sig við metafköst einstaklinga, en bent á nauðsynina
á að fjölga Stakanoffum og gera hreyfinguna að múghreyfingu.
Aður en þetta var, á ársafmæli hreyfingarinnar, höfðu blöð verka-
lýðsfélaganna kvartað yfir því, að Slakanoffar skipuðu ekki enn
meirihluta verkamanna (enda þótt þeir í sumum iðngreinum væru
þriðjungur eða helmingur starfandi manna), og brýndu verka-
lýðsfélaga á að hjálpa öllum verkamönnum til að verða Slakanoff-
ar og gæta þess, að ekki yrði minna hugsað um vinnuvöndun en
vinnumagn.2 Sérstök rannsókn var látin fram fara til að komast fyrir
um ástæður til þess, hve afköst voru lítil, og stofnað var til um-
ræðna á vinnustöðvum til að ráðgast um, hvernig úr skyldi bæta.
Fróðlegt dæmi um þetta var fundur, sem kvatt var til i Ordsoni-
kidsevélaverksmiðjunum, en á fundi þessum voru eingöngu sein-
virkir verkamenn, og töldust þeir 6% allra verkamanna. Fundi þess-
um var lýst svo, að hann hefði opnað augun á verksmiðjustjórninni.
Það var meðal annars á jsað bent, að of oft væri skipt um verk-
stjóra, að vélar biluðu, of mikill hluti vinnutíma verkamanna færi
í að undirbúa vinnuna og verkamenn hefðu ekki fengið nægilega
þjálfun; og ráðstafanir þær, sem gerðar voru þessu til úrbóta, voru
1 Sjá B. Marcus, bls. 15.
2 Sjá Trúd, 27. ágúst 1936.