Réttur - 01.01.1944, Blaðsíða 71
R É T T U R
75
meðal annars í því fólgnar, að verkamenn fengu aukin tækifæri til
þjálfunar og sérhverjum seinvirkum verkamanni var fenginn reynd-
ur verkamaður til ráðuneytis og leiðsagnar.1 í öllum helztu fyrir-
tækjum voru skipaðir sérstakir ráðunautar í hinum nýju vinnuað-
ferðum, og ráðstafanir voru gerðar til þess að duglegir verkamenn
í hinum ýmsu verksmiðjum gætu skipzt á reynslu sinni og komið
væri upp sérstökum skólum handa Stakanoffum.2 Þess sáust nú glögg
merki, að í öllum ráðstjórnariðnaðinum var farið að sinna mönn-
unum nieir en vélunum, og einstaklingnum, sérviðfangsefnum hans
og hæfileikum, sýnd meiri umhyggja en áður hafði tíðkast. Stalín
sagði svo í ræðu árið 1935:
Við vorum vanir að segja að „tæknin ráði úrslitum alls“.. . .
Þetta kjörorð hjálpaði okkur lil að binda endi á tæknilega fátækt
okkar... . Það er gotTog blessað. En það er ekki nóg, því fer fjarri /
að það sé nóg. . . . Tæknin er dauð ef ekki eru til menn, sem kunna
á henni tökin.... Það er tími lil þess kominn að gera sér þess
grein, að af öllu því dýrmæta auðmagni, sem veröldin á eru menn-
irnir dýrmætasta og mikilvægasta auðmagnið.
Það er ekki ófyrirsynju, að einn af lokaköflunum í Sögu komm-
únistaflokks Sovétríkjanna gæti staðhæft, að rússneski verka-
lýðurinn „væri ekki lengur verkalýður í hinni gömlu merkingu þess
orðs“; hann „hefði breytzt í algerlega nýja stétt“ — í „vinnandi
stétt með þeim hætti, sem ekki væri dæmi lil í allri sögu mannkyns-
ins.“
Það er ekki ófróðlegt að athuga hverskonar menn og konur það
voru, Stakanoffarnir, sem stóðu að þessum nýjungum í vinnuað-
ferðum. Flestir voru þeir fremur ungir, á aldrinum 25 til 30 ára:
menn og konur hinnar nýju ráðstjórnarkynslóðar, sem höfðu hlotið
1 Sjá Indústría, 14. febrúar 1938.
2 Sjá Industrial and Labour Information, Vol. lxxii, nr. 4, 126. Ísvestía, 23.
sept. 1939, skýrði frá nokkrum fróðlegum dæmum um samvinnu leiðbeinanda
úr hópi Stakanoffa og verkfræðinga í vjelaverksmiðjunum í Sverdlovsk, sem
leiddi af scr, að teknar voru upp nýjar gerðir af verkfærum, o. s. frv. sam-
kvæmt tillögum Stakanoffanna, er byggðar voru á grundvelli tilrauna, sem
]jeir höfðu gert í vinnuaðferðum.