Réttur - 01.01.1944, Blaðsíða 61
K É T T U R
65
sé byggð á vísindum, þ. e. á raunhæfum félagsvísindum. Höfundur
gerir grein fyrir hvernig þjóðskipulag auðvaldsins kemst í æ hat-
ramari mótsögn við allar mannúðlegar siðfræðikenningar, en hvern-
ig sósíalisminn hinsvegar getur gert hugsjónir hinna beztu manna á
þessu sviði að veruleika.
Bókin er ágætlega skrifuð og hin þarfasta, því að lítið hefur verið
ritað um þessi efni frá marxistísku sjónarmiði. Er hér um að ræða
allmikla framför frá riti Kautskys, Ethik und materialistische Ge-
schichtsauffassung, sem þó var rituð á bans beztu árum. Efnismeð-
ferð öll er miklu hlutstæðari og bókin yfirleitt nær viðfangsefnum
nútímans.
AN AMERICAN LOOKS AT KARL MARX
heitir bók, nýlega útkomin, eflir William Blake, kunnan amerískan
bankamann. Bókin er allskemmtileg á sína vísu. Höfundurinn er
ekki marxisti en hefur kynnt sér rækilega rit Marx og Lenins. Bókin
fjallar um meginþætti hagfræðikenninga Marx og gagnrýni borg-
aralegra böfunda á þeim og er ætluð sem einskonar handbók í þess-
um fræðum.
Þó fer fjarri því, að höfundur haldi sig aðeins við hagfræði Marx,
heldur eru þar einnig kaflar um sögukenningu Marxismans og heirn-
speki — og kenningu Lenins um tímabil stórveldastefnunnar. Jafn-
framt er gerð grein fyrir helztu gagnrýni borgaralegra hagfræðinga
eins og t. d. Bölnn Bawerks (austurríski skólinn), endurskoðun
stefnunnar og ýmissa enskra og amerískra hagfræðinga — og síðan
rakin svör marxismans við þeirri gagnrýni.
Ekki verður annað sagt, en að Marx reiði allvel af í viðureign-
inni við þessa gagnrýnendur, og virðist höfundur ekki kunna því
illa.
Bókin er heldur laus í reipunum, en þar er samankomið mikið
efni, sem ber vott um mikinn lærdóm höfundar. Aftan við bókina
er svo skrá um öll helztu marxistisk rit er út hafa komið og rit helztu
gagnrýnenda marxismans. Og er það einkar hentugt hverjum þeim,
er leggur stund á þessi fræði.
5