Réttur - 01.01.1944, Blaðsíða 88

92
R É T T U R
var kolaiðjan, sem skipað hafði 1928 þrettánda sæti meðal iðn-
greinanna að því er launaflokk snerti, orðin önnur í röðinni; vél-
smíði hafði flutzt úr níunda sæti í fimmta, og olíuvinnsla, sem verið
hafði hin áttunda í röðinni var 1937 komin á fremsta bekk. Með
tilliti til ófaglærðra verkamanna varð iðnaðurinn að miklu leyti
að byggja á samningum um verkafólk við samyrkjubúin, þar sem
þau skuldbundu sig til að finna ákveðinn fjölda verkamanna meðal
meðlima sinna, er réðu sig til vinnu í iðnfyrirtækinu gegn ákveðnum
launum um sex til tólf mánaða skeið. Árið 1938 var um hálf önnur
milljón verkamanna starfandi í iðnaði Rússlands á grundvelli slíkra
samninga. í hverju samhandslýðveldi voru sérstakar nefndir, er
öfluðu verkafólks, höfðu yfirsjón með og samræmdu dreifingu
vinnuaflsins á grundvelli þessara samninga, en í hverju héraði voru
undirnefndir, er skyldu skrásetja eftirspurnina og hafa eftirlit með
þeim mannafla, sem fyrir hendi var. Á árunum 1929—1939 fjölg-
aði öllum íbúum Sovétríkjanna um 15 milljónir, en í sama mund
óx tala launþega frá 12 milljónum upp í 27,5 milljónir. En þar sem
sveitafólkinu fækkaði á sama tíma um 12 milljónir, hefur mikill
hluti af vinnuafli borganna hlotið að stafa frá flutningi úr sveit-
unum. Mr. Hubhard telur, að um 10 milljónir launþega (í iðnaði.
samgöngum o. s. frv.) hafi komið úr sveitum, en hinar 5 séu til
komnar fyrir „náttúrlega fjölgun borgarbúa og aðstreymi kvenna í
iðnaðinn/11 Að því er varðar tekníska sérfræðinga, sem höfðu leyst
af hendi próf á æðri verkfræðingaskólum, sem ráðuneyti þung-
iðjunnar hefur á snærum sínum, þá hvíldi á þeim sú skylda að taka
þá vinnu, sem þeim var boðin, en því gegndi ekki um aðra. Að prófi
loknu var þeim skylt að taka við starfi í því fyrirtæki, sem ráðu-
neytið ákvað og vinna við það i þrjú ár (nema þeir skiptu um störf
með leyfi hins opinbera).1 2
Vistaskipti og fjarvistir frá vinnu voru samt alvarlegt viðfangs-
efni fram á síðustu ár, þrátt fyrir viðleitni til að afstýra þessu með
1 Soviel Labour and Industry, bls. 143—144. Mr. Hubbard játar, aS „ráð-
stjórnarborgarar liafi, eða iiafi haft frjálsræði um að velja, hvar þeir eigi
að vinna og hjá hverjum.“ (bls. 143).
2 Indnst. and I.ab. Information, Vol. lix, nr. 8, bls. 278.