Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1987, Qupperneq 33

Konráð Gíslason rabbar um fyrstu sporin
gætti hjá Vélstjórafélagi is-
lands.
Mikill öndvegismaður
Formaöur þar var Hallgrim-
ur Jónsson yfirvélstjóri hjá
Eimskip. Hann var mikill
öndvegis maöur og vann
ómetanlegt starf fyrir vél-
stjóra. Ég held aö Hallgrímur
og félagar hans i Vélstjórafé-
laginu hafi verið hræddir um
aö veröa ofurliði bornir i
þessu fyrirhugaöa sambandi
vegna þess aö þeir voru færri
en yfirmenn á dekki. Ég haföi
samband viö Guðbjart Ólafs-
son formann Öldunnar og
Sigurjón Einarsson skip-
stjóra i Hafnarfirði og sam-
eiginlega tókst okkur aö fá
vélstjórana inn. Viö ræddum
við Hallgrim, Július Ólafsson
og Þorstein Árnason. Sam-
komulag var um aö þingfull-
trúar yröu jafn margir frá
vélstjórum og skipstjórnar-
mönnum þannig aö ekki hall-
aöist á. Viö þetta uröu færri
menn aö baki hverjum fulltrúa
vélstjóra en okkar hinna —
svona svipað og er meö at-
kvæðisvægi þéttbýlis og
landsbyggöar i dag — en
meö þessu fengum við vél-
stjórana til samstarfs og þaö
var megnimál. Loftskeyta-
menn komu strax og án
nokkurra erfiöleika til sam-
starfs um stofnun sam-
bandsins.
Nú leiö aö stofnfundi. Mér
og nokkrum öörum úr fiski-
mannastétt var nokkuö i mun
aö fiskimaður yröi fyrsti
forseti sambandsins. Ég tal-
aöi viö Sigurjón Einarsson
skipstjóra um að hann tæki
Þetta aö sér. Sigurjón færöist
heldur undan, enda var hann
harðsækinn skipstjóri og litiö
1 landi. Niöurstaöan varö sú
aö Ásgeir Sigurösson skip-
stjóri á strandferöaskipinu
Esju var kjörinn fyrsti forseti
Farmanna- og fismimanna-
sambands íslands i júni
1936. Ég var kosinn i stjórn-
ina til þriggja ára og var rit-
ari“.
Aðaiatriðið að
sameinast
— Ég spurði Konráö um
hvaö helst hefði legið aö baki
hugmyndarinnar um stofnun
FFSÍ.
„Aðalatriöiö var aó sam-
einast til þess aö koma fram
ýmsum málum sem vöröuöu
sjómannastéttina. Samn-
ingamál voru ekki á dagskrá
fyrstu árin en aö mörgu ööru
þurfti aö hyggja. Ýmsir út-
geröarmenn gengu til dæmis
á lagið með að fækka yfir-
mönnum á skipunum. Sumir
þeirra vildu t.d. ekki hafa tvo
stýrimenn, heldur einn stýri-
mann og bátsmann. Spöruöu
á þvi nokkrar krónur. Undan-
þágu farganiö var þá til mik-
illa vandræöa og er reyndar
enn. Öryggismálin var sá
málaflokkur sem viö settum
ofar öllu i byrjun, enda var
viöa pottur brotinn. Far-
manna- og fiskimannasam-
bandiö hóf t.d. baráttu fyrir
þvi aö meira fé yröi variö til
vitamála. Vitabyggingar voru
i lágmarki. Viö böröumst fyrir
þvi að vitagjöldin færu til vita-
bygginga, en yröu ekki
eyðslufé rikisins til annars.
Viö Ásgeri Jónasson, sem þá
var skipstjóri á Selfossi
Eimskipafélagsins, tókum
saman skrá yfir hvernig vita-
gjöldin heföu veriö notuö.
Þessi barátta var tímafrek en
haföi áhrif.
Annað mál sem viö létum til
okkar taka var að skipasmið-
ar yröu undir ströngu eftirliti.
Enn í dag — fimmtíu árum eft-
ir aö við hófum baráttu fyrir
þessu — getur hver sem er
smiðað skip og þaö þarf eng-
in réttindi til slíks. Menntun
sjómanna hefir alltaf veriö
baráttumál Farmanna- og
fiskimannasambandsins.
Þeir Þorvaröur Björnsson og
Kristinn Stefánsson skrifuðu
„Aðalatriöiö var aö
sameinast til þess aö
koma fram ýmsum mál-
um sem vöröuðu sjó-
mannastéttina".