Náttúrufræðingurinn - 01.06.1968, Blaðsíða 76
188 NÁTTURUFRÆÐINGURINN
fóðurgæði og verkunaraðferðir. 12 árum áður hafði Helgi skrifað
grein um sama efni í Búnaðarritið og þá eins og nú að beiðni
Búnaðarfélagsins. Seinni greininni fylgdu spurningar til bænda
þar sem Helgi reynir að afla vitneskju um, hve víðtæk þörunga-
notkun sé á landinu. Þessar spurningar voru einnig prentaðar
sér og sendar bændum úti um land. Eitthvað barst af svörum,
en Helgi vann aldrei úr þeim, eða birti að minnsta kosti ekkert
um þau. Kannski hafa þau verið of fá til þess. Haustið 1918 skrifaði
Helgi grein í Morgunblaðið og Iivetur blöð um allt land til að taka
hana upp og birta hana. Greinin var áskorun til bænda um að reyna
að notfæra sér sæþörunga til fóðurs eftir föngum. Þar sem gras-
spretta hafi nú verið léleg, heyjaforði sé víða lítill og útlitið því
ískyggilegt, sé sjálfsagt að reyna allt sem hægt sé til að ekki þurfi
að minnka bústoíninn eða setja á guð og gaddinn. Verði þá að taka
á því sem til sé og nota margt, sem ekki sé litið við á góðu árunum,
og eigi það ekki sízt við um hina miklu gnægð þörunga við strendur
landsins, sem sjálfsagt sé að notfæra sér eftir megni. Ekki er mér
kunnugt um hve mikinn árangur þessi uppörfun Helga hefur borið.
Eftir þetta birtist lítið á prenti eftir Helga. Þó skrifar liann
minningargreinar um þá Stefán Stefánsson, Þorvald Thoroddsen og
Eug. Warming, grein um grasaíræðina í Ferðabók Eggerts og Bjarna
í Skírni 1920, grein um korntegundir í Almanak Þjóðvinafélagsins
1921, grein um sykurplöntur í Eimreiðina 1921 og smágreinar um
nýjar eða sjaldgæfar plöntutegundir í Skýrslu Náttúrufræðifélags-
ins 1917 og 1923. Helga hafði þó verið falið að skrifa um land-
gróður íslands í safnritið The Botany of Iceland, sem áður er getið,
og margar þeirra rannsóknaferða, sem hann fór um landið eftir að
hann fluttist heim, liefur hann fyrst Og fremst i'arið til að afla
gagna í þá bók, enda hafði hann til þess styrki bæði f'rá Carlsberg-
sjóðnum danska og úr landssjóði. En að Helga látnum fannst ekkert
handrit í fórum hans, eða annað, sem benti tii að hann hefði verið
kominn nokkuð áleiðis með að vinna úr þeim miklu gögnum,
sem hann áreiðanlega var búinn að viða að sér um þessi efni, og
verður það að teljast mikill skaði, því enginn sá maður var til
sem tekið gæti við þessu starfi að Helga látnum.
Á því sem sagt er hér að framan er auðsætt, að rannsóknir Helga,
og einkum þó ritstörf hans, dragast allverulega saman fljótlega eftir
að hann fluttist heim og þó einkum eftir að hann var búinn að