Andvari - 01.08.1961, Síða 41

ANDVARI
ERNEST HEMINGWAY
135
legri átökum frá manni, sem samið hafði
„DauSa að áliðnum degi“. Ef dæma má
eftir þeim útdrætti, sem kominn er á
prent, var „Válynt sumar“ samið og
skrifað í þeim káta, rausandi og stund-
um kjaftfora blaðamennskustíl, sem
Elemingway tamdi sér á fjórða áratugi
aldarinnar, er hann skrifaði fjölda greina
í tímaritið Esquire, en þessar greinar
hafa ekki enn verið gefnar út í heild.
Það er þó nokkur ástæða til að vona, að
þegar bókin er öll muni hún líta betur
út en sýnishorn þau, sem þegar hafa birzt,
bcnda til. í „Grænum hæðum Afríku",
svo að dæmi sé nefnt, tókst Hemir jway
að meitla álíka óþjált efni, og er n.mnis-
stæð kúdúveiðin eftir öll vonbrigðin og
óhöppin, er hann elti önnur og grimm-
ari dýr á veiðum á Serengettissléttunni.
Annað og sýnilega miklu merkilegra
opns posthumus er minningabók hans um
París á þriðja áratugi aldarinnar. Þeir fáu
sem hafa séð hana eru á einu máli um,
að þessar svipmyndir af löndum hans
erlendis séu mjög fullkomnar — þær eru
raunar gerðar af slíkri list, að skyggja
mun á hinar ótöldu bókmenntalegu sjálfs-
ævisögur sem þegar hafa komið út og
oftar en ekki hafa fjallað um Heming-
way sjálfan og skipað honum þar mik-
inn sess. Enda þótt fullbúið handrit sé
þegar komið í hendur útgefanda, þá lýsir
það Hemingway vel, að hann þvertók
fvrir að hafa lagt síðustu hönd á verkið
fyrr en hann hefði farið yfir það aftur,
hverja línu og oft hvert orð. Það er
ástæða til að ætla, að honum hafi unn-
izt tóm til að krota í handritið hér og
þar í tveimur löngum sjúkralegum í
spítala Heilagrar Maríu í Rochester,
Minnesota. í seinustu orðsendingu Hem-
ingways til mín, símskeyti frá Ketchum,
Idaho, bað hann mig um að strika út
sögu um Ezra Pound og rússneska rit-
höfunda úr ritgerð, sem ég var að semja,
vegna þess að sagan mundi bráðlega koma
í bók sinni um Vinstri bakka Parísar.
Vel má vera, að þessi bók sé væntanleg
fyrir 1962, þótt ekkja hans hafi að sjálf-
sögðu úrslitavald um það mál.
Nokkur dul hvílir enn yfir þriðja bind-
inu (eða bindunum), sem Hemingway
lét eftir sig. 1 vor eru liðin tíu ár síðan
hann sagði þeim, er þetta skrifar, frá
langri skáldsögu, er fjallaði um þríþætt
efni: „Land, Sjó og Loft“. Hálft í gamni
bað hann mig þá afsökunar á að gerast
svo djarfur að takast slíkt verk á hendur,
og kvaðst hafa verið að reyna bókina með
því að lesa upp kafla úr henni fyrir
Maríu konu sinni. Ef hárin risu á höfði
hennar þegar hann las fyrir hana sér-
staka kafla þótti honum sem vel hefði
tekizt. Enda þótt hann hafi haft nærri
sjúklega ást á að fara með lcynd um
bækur þær, sem hann var að vinna að
hverju sinni, gat hann þess, að hann
hefði lokið við bókina í fullbúnu formi
og væri að flestu leyti búinn að stytta
hana og fága og vélritað handritið væri
nú varðveitt í hólfum Þjóðbankans í
Havana. Hann sagði að smásaga, er
nefndist „Gamli maðurinn og hafið“ yrði
hafin upp úr sjómennskukafla annarrar
bókar, sem bæri nafnið „Tilurð sjávar“.
En tveimur árum síðar varð málið enn
flóknara. Þegar hann talaði við blaða-
menn í tilefni af veitingu bókmenntaverð-
launa Nóbels, drap hann enn einu sinni
á hina löngu skáldsögu sína. En í þetta
skipti gaf hann í skyn, að ekki væri um
eina bók að ræða, heldur þrjár. En hvað
sem þessu öllu líður, þá er víst, að ekkert
af þessu skáldsöguefni hefur borizt í
hendur útgefendum nema sagan um
Santíagó. Það má því ef til vill vænta
þess, að sumt af því bezta sem ritað hefur
verið í lausu máli á 20. öld bíði þess
að losna úr bankahólfunum á Kúbu
Castrós.