Andvari - 01.08.1961, Blaðsíða 70
164
SVEINN SKORRI HÖSKULDSSON
ANDVARI
Gestur lenti í allhvössum deilum viS
sr. Jón Bjarnason um trúaratriði, meðan
hann dvaldist í Winnipeg, eins og nánar
mun að vikiS, er rætt verður um blaða-
mennsku hans. Einnig virðist hann, er
á leið, hafa tekið að hafa skipti af safn-
aðarlífi Vestur-Islendinga. Um þessar
mundir gerðust allmargir úr þeirra hópi
unitarar, og meðal þeirra, er í þann trúar-
flokk gengu, var sr. Magnús J. Skaftason,
prestur í Nýja-lslandi. Sem vænta mátti,
brugðust forvígismenn lútherska kirkju-
félagsins illa við, er sálnahirðir úr þeirra
hópi strauk þannig undan merkjum.
Hafsteinn Pétursson, sem var þjónandi
prestur í Argyle-byggð, kom vestan úr
sóknum sínum í því skyni að telja Ný-
íslendingum hughvarf og fá þá til að
halda tryggð við lútherska kirkjufélagið.
Fór Gestur einnig norður að Girnli 30.
marz 1891. Kom hann aftur 3. apríl, og
í Heimskringlu 8. apríl segir svo frá
fundi um þessi efni á Gimli:
„Síra Hafsteinn Pétursson og hr. Gest-
ur Pálsson, ritstjóri Heimskringlu, voru
viðstaddir á fundinum og óskuðu að fá
málfrelsi, var það veitt með atkvæða-
greiðslu í einu hljóði, tóku þessir herrar
mikinn þátt í umræðunum, hr. Gestur
lagÖi mikla áherzlu á, að söfnuðirnir sem
vildu hafa síra Magnús J. Skaftason fyrir
prest, létu sér farast vel við séra Magnús;
fulltrúarnir tóku því vel og létu afdráttar-
laust í ljós, að söfnuÖir sínir mundu gera
sitt ýtrasta í því tilliti.
Ræður séra Hafsteins gengu þar á mót
út á það að bera Ný-íslendingum á brýn
að þeir væru ekki rétt-trúaðir.“
Niðurstaða fundarins varð sú, að flestir
söfnuðir sr. Magnúsar gengu úr lútherska
kirkjufélaginu. Þótt Gestur virðist þannig
fremur hafa lagzt gegn félaginu á þess-
um vettvangi, hefur hann engu að síður
ásamt Einari Hjörleifssyni verið ritari
sjöunda ársþings þess 17.—22. júní 1891,
og var þeirn vottaÖ „þakklæti fyrir, hve
prýðilega þeim hefur farizt að færa
gjörðabók þingsins."1) Fullan þátt tók
Gestur einnig í hátíðarhaldi Islendinga
í Winnipeg 18. júní 1891, orti kvæði,
sem þar var sungið, og flutti ræðu á sam-
komunni.
Þann tíma, sem Gestur dvaldist í
Winnipeg, var íslenzka verkamannafé-
lagið þar mjög athafnasamt. Plögg þess
frá því skeiði munu nú vera glötuð, svo
að ekki verður séð, hve mikinn þátt Gest-
ur átti í starfi þess, en vafalaust hafa
greinir hans um málefni verkamanna í
Heimskringlu stappað stálinu í forvígis-
menn þess. I Heimskringlu 27. nóv. 1890
segir, að félagið hafi haldið fund „til
þess að komast að einhverri niðurstöðu
um það, hvort íslendingar hér í bænum
ættu að reyna að koma manni úr sínum
flokki inn í bæjarstjórnina eða ekki.“ Af
framboði varð þó ekki, bæði vegna ónógs
undirbúnings og svo fékkst ekki til þess
sá maður, er félagsmenn höfðu einkum
augastað á. Mánuði fyrir lát Gests gerðu
íslenzkir verkamenn fyrst verkfall í
Winnipeg og tókst þá að fá laun sín
hækkuð verulega. Ekki verður nú séð,
hvern þátt Gestur hefur átt í þessum að-
gerðum, en það gefur auga leið, að verka-
mönnum hefur verið það mikill styrk-
ur að eiga hann meÖal liðsmanna sinna,
og hann var góður vinur Jóns Júlíusar,
formanns félagsins, og átti um skeið heima
í næsta húsi.2)
Eins og síðar mun að vikið nánar, var
það staðfastur ásetningur Gests, er hann
tók við ritstjóm Heimskringlu, að gæta
fyllstu friðsemdar í blaðamennsku sinni.
Framan af veru hans vestra mátti og
heita, að kyrrt væri með íslenzku blöðun-
um, en er fram í sótti, hófust feikilegar
1) Lögberg 8. júlí 1891.
2) Heimild: Flora Benson, dóttir Jóns Júlíusar.