Andvari - 01.01.1928, Síða 31

-Andvari
Jón Magnússon
29
íugum hafa komið fram og skyld eru sjálfstæðismálinu,
svo sem stofnun lagaskólans og síðar háskólans, heim-
flutningi hæstaréttar o. s. frv. Eftir að hann tók við
stjórnarformenskunni hlaut áhrifa hans að gæta meira
og minna á öllum sviðum þjóðlífsins. Hann var kirkju-
og kenslumálaráðherra jafnframt því sem hann var for-
sætisráðherra. A kirkjumálasviðinu veit »Lögr.« ekki til
þess, að hann fylgdi fram nokkurum nýmælum. En á
kenslumálasviðinu átti hann mikinn þátt í öllum þeim
nýmælum, sem þar koma fram eftir að hann tók að
hafa afskifti af almennum málum, setningu fræðslulag-
anna, háskólastofnuninni o. s. frv. Á atvinnumálasviðinu
var hann í hópi þeirra manna, sem lengst gengu í breyt-
ingaáhuga, var með járnbrautarlagning, fossavirkjun,
áveitum í stórum stíl o. s. frv. Vfirleitt var hann frjáls-
lyndur framfaramaður, jafnvel að sumu leyti ekki fjar-
læguryýmsu í skoðunum jafnaðarmanna, en þótti mjög
kenna hjá þeim öfga á síðari árum. Menn verða að
gæta þess, að eftir að hann tók við völdum hafði ófrið-
arástandið umturnað öllu, svo að meginhugsun þeirra
manna, sem um stjórnartaumanna héldu, hlaut að snúast
að því, að gæta þess, að þjóðfjelagið kollsigldi sig ekki
í því umróti. Og þessi tími er ekki um garð genginn
enn, er ]ón Magnússon fellur frá. Öll framkoma hans
á stjórnarárum hans verður að dæmast með fullu tilliti
til hins óvenjulega ástands, sem þá var ríkjandi.
Fundið var að ýmsum stjórnarathöfnum ]óns Magnús-
sonar og sumar þeirra voru hart dæmdar. Stundum var
það gert ærið óvingjarnlega og oft ómaklega. En allir,
sem með völd fara, verða að venja sig við, að láta slíkt
ekki á sig fá um of. Það gerði Jón ekki heldur. Hann
tók öllu slíku með mestu stillingu, vildi jafnvel ekki að
anzað væri árásum á sig, ef honum fanst það eiga að