Andvari - 01.01.1928, Page 98

96
Þæftir úr menningarsögu VestmannaeYÍa
Andvari
inn lýsisborinn. Holdrosið var haft á brúnina á berginu,
en hárramurinn hafður upp. Vaðurinn var fyrst notaður,
meðan verið var að reyna hann, þegar gefið var niður
heyi úr heybólum í úteyjum. í úteyjum var heyjað á
hverju ári, en er nú lagt niður fyrir nokkurum árum.
Seinna þegar vaðurinn var farinn að taka lýsinu, var
hann hafður til siga. 15 faðma langur vaður fekkst úr
úr vænni nautshúð, þegar búið var að teygja hann vel.
Vaðurinn var voðfeldur og mjúkur, þó var skinnið eigi
elt. Vaðirnir gátu enzt allt að því 20 ár, ef vel var með
þá farið. Síðast mun hafa verið notaður nautavaður í
Vestmannaeyjum milli 1870—80.
Kerlingarhnútur var hnúturinn kallaður, ef nautavaðir
voru bundnir saman.
Fjallastöng, -ar, -ir, kvk., þriggja til fjögra álna löng
stöng, með járnbroddi neðan í, er notuð var til fjall-
gangna í hálku, voru fjallastángir algengar í eyjum þar
til fyrir skömmum tíma, en eru nú úr sögunni.
Öndrur, flt. kvk., ganga á öndrum, allt af notað hér
um að ganga á »stultum«.
V. Lundi.
Lundi, -a, -ar, kk. Lundinn er, eins og kunnugt er, í
öllum fjöllunum á Heimaey og í öllum úteyjum, og var
hann veiddur á hverju sumri og er enn, svo að mörg-
um tugum þúsunda skiftir.
Holulundi, lundi, sem heldur sig inni í holu, sem hann
grefur í jörðina til þess að gera sér þar hreiður. Spillir
lundinn oft beitilandi og slægjum í úteyjum með grefti
sínum og umróti, þar sem hann tekur sér aðsetur, en
furðu-fljótt grær þar upp aftur. Væru lundahjón tekin
bæði í Iundaholunni hjá unganum, mátti ganga að því
vísu, að aðrir lundar kæmu í holuna til ungans; kváð-