Menntamál - 01.12.1949, Side 62
184
MENNTAMÁL
systur, sem eiga heima í Reykjavík um hátíðina.“ „Verður
að hafa á honum sterkar gætur, því að hann sækist eftir
að drepa sig af alefli."
Niðurlag á þýddri smásögu hljóðar svona: „Og eftir að
hafa dvalið þar (í Hollywood) eina klukkustund var hann
trúlofaður hinni fögru Dorothy King, sem verður að skoð-
ast eins konar met í ástamálum.
Og þannig endar sagan.
En ég verð bara að geta þess, að myndin sem um ræðir
hefir konan mín teiknað, og til þess að koma í veg fyrir að
sagan endurtaki sig ekki, að ég sendi ekki mynd til þeirra,
sem kunna að fella ástarhug til hennar.“ — Svo mörg eru
þau orð.
Áður en ég skil við þetta mál, langar mig til að víkja
stuttlega að vissum atriðum í íslenzku máli, sem þó mun
ekki verða vinsælt hjá öllum að minnst sé á.
Á ég hér við þéringar og mannanöfn.
Það fyrnefnda er ekki nýtilkomið, en siðurinn að ,,þéra“
mun þó fremur hafa færzt í aukana á síðari tímum.
I dönsku málfræðinni eftir Fr. Mikkelsen er komizt svo
að orði, að Danir hafi tekið það upp eftir þýzkri fyrirmynd
að nota De, Dem og Deres í ávörpum við eina persónu. Ekki
er ólíklegt, að íslendingar hafi tekið siðinn upp eftir Dön-
um. Með hliðsjón af þessu liggur nærri að segja, eins og
Hannes Hafstein sagði um þerriblaðið með lítið breyttu
orðalagi:
„Frá Dönum og Þjóðverjum gæfan oss gaf
þann gullvæga siðinn að þéra.“
Þér og yður er óeðlilegt mál í viðtali við einn mann.
Fleirtölumerking fornafnanna veldur sífelldum ruglingi í
orðalagi. Sögnin verður jafnan í fleirtölu, en fylgiorð henn-
ar ýmist í eintölu eða fleirtölu. Auk þess bregður því stund-
um fyrir í bókum að skiftast á þú, þig, þér og yður í sam-
tölum sömu manna. Rithöfundurinn eða þýðandinn gleymir