Skírnir - 01.12.1918, Blaðsíða 34

304
Erasmns frá Rotterdam
[Sklrni
• stóls á annan hátt, þá tná reyna að gefa þeim inn eitur,
sem hans heilagleiki hefir blessað----------------« Þegar
postullega svipan nær ekki lengur til, þá reyna þeir
fangelsi, gapastokk, bálköst og gálga, byssur og heri, og
ef þetta alt dugar ekki, þá krjúpa þeir að krossinum*.
Loks svaraði Erasmus Lúther. Hann ávarpar hann
»kæri bróðir í Kristi* og þakkar honum þá velvild að
hafa skrifað sér. Niðurlag bréfsins er á þessa leið:
»Eg get fullvissað þig um, að þú átt góða vini á
Englandi, meira að segja meðal áhrifamanna þar. Hér
áttu líka vini — einn einkum. Svo að eg minnist á
sjálfan mig, þá er eg bókamaður fyrst og fremst.
Bókmentunum helga eg krafta mina, en forðast að öðru
leyti þrætur. Mín skoðun er sú, að hæverska við mót-
stöðumenn orki meira en frekja. Páll losaði síg við lög-
málið með því að þýða það óeiginlega. Og viturlegra
mundi að atyrða þá, sem misbeita páfavaldinu, lieldur en
að ráðast á páfavaldið sjálft. —--------íteyndu að forðast
beina uppreisn. Vertu rólegur. Stiltu skap þitt. Hataðu
engan. Vertu ekki hra'ddur við hávaðann, sem þú hefir
komið af stað. Eg hefi iitið yfir skýringar þínar á Davíðs
-fiálmum og er mjög ánægður með þær. Príorinn í klaustri
einu í Antverpen er mikill ástvinur þinn. Hann segist
hafa verið lærisveinn þinn. Hann prédikar Krist, og ekk-
ert nema Krist. Kristur gefi þér sinn anda, sjálfum sér
til dýrðar og heiminum til blessunar«.
Bréf þetta er Erasmusi til stórsóma. Hann segir
hér hiklaust nákvæmlega það, sem var hans skoðun á
•þessu efni. Hvorki lætur hann heigulshátt draga sig út
í það að andmæla framkomu Lúthers, né heldur smjaðurs-
löngun stíla honum neitt lof fram yfir það, sem hann gat
•staðið við.
Afskifti Erasmusar af siðaskiftunum og bréfaskifti
hans út af þeim eru svo víðtæk, að engin leið er að rekja
það hér frekar, þó að það sé mjög fróðlegt fyrir sögu
siðaskiftanna. En þau fáu dæmi, sem hér hafa verið
gefin, geta nokkuð sýnt afstöðu hans til siðaskiftanna