Skírnir - 01.12.1918, Blaðsíða 66

:352
Frá Frakklandi, 19Í6—1917
[Skirnir
þínar tvær eru drykkur og ginningar stórborganna. Engin kynalóð
getur varðveitt heilBu og fagra siði, ef hún fellur djúpt fyrir þess-
urn freistingum. Þér mun jafnvel ekki farnast eins vel og okkur,
ef þú bilar. Við höfum grófari og þolnari taugar, enda höfum við
minni yndisþokka að missa. Þú hefir skarað fram úr fyrir yndis-
þokka þinn og virðingu fyrir sjálfu þór. Ef þessar dygðir dvína,
eins og þær verða að dvína í kámugum klóm stóriðnaðarins, þar
sem menn drekka sór til fróunar, þá sloknar stjarna þfn. Bónd-
inn lifir hörðu lífi; bændur verða fljótt hrukkóttir og veðurbitnir;
þeir eru engir englar. En þó þeir sóu þröngsýnir og aösjálir, tor-
tryggnir og hneigðir til drykkjar, þá eiga þeir sér rætur og veru í
sönnu lífi, við brjóst náttúrunnar, og varðveita eins konar einfald-
an virðuleik og heilbrigði, sem fer forgörðum í stórborgunum. Ann-
astu bændurna, og landið þitt sór um sig.
í tali við »loðinkinnana« okkar urðum vór þess varir, að þeim
liggur ekki vel orð til þingmannanna sinna — hafa ekkert traust
á þeim. Um franska stjórnmálamenn veit eg ekkert; en ekki er
það öfundsvert að standa f þeirra sporum og hætt er við, að skórnir
kreppi að þeim eftir stríðið. En »lcðinkinninn« hefir nú enga trú
á neinu, hat'i hann nokkurn tfma haft hana, nema trúna á landið
sitt, en hún er svo rótgróin, að hann gefur út fyrir hana sinn síð-
asta lífsþyrsta blóðdropa og bölvar njalfum sór, og hverju sem ér,
fyrir þetta hetjuæði sitt.
Á spftalanum okkar var ungur Spánverji úr útlendingaliðsveit-
inni. Hanu hafði verið í Cambridge, og leit aðkomnum augum á
alt franBkt. Hann leit svo á sem »mór er fjandans sama« (je m’en
foutism) væri ríkjandi í franska hernum. Það væri undarlegt, ef
svo væri ekki. Skynugir menn geta ekki þolað þau örlög, að mann-
lífið só svona ár eftir ár gert að strýtuleik. Til allrar haraingju
fyrir Frakkland, þá hefir föðurlandsást sona þess aldrei verið neytt
upp á þá. Hún hefir sprottið f hjarta þeirra, eins og grasið og
villiblómin á grundinni, jafnhliða frjálsræðinu til að finna að og
ávíta. »Loðinkinnanum« stendur á sama um alt, það er svo sem
auðvitað! En hann er sjálfur ofurlítill ómeðvita hluti af Frakk-
landi, og um sjálfan sig stendur engum á sama. Itfkisræktuð föð-
urlandsást hleypti þessu stríði af stað; hún er sóttkveikja, er veld-
ur stórmenskuæði og blindu. Ríki sem kennir föðurlandsást í skól-
um sínum er á leið til vitfirringar! Enginn skyldi treysta slíku
ríki! Þeir sem vilja að England og Frakkland að stríðinu loknu
fari að dæmi hinnar rfkiriðnu þjóðar, er opnaði þessar flóðgáttir