Skírnir - 01.12.1918, Síða 45

:Skirnir]
Um sendibréf
331
ára framla forfeður okkar tala saman? Þetta geta sendi-
Þréfin veitt okkur, ef rétt er með farið.
Það er ekki nein smáræðis liðsemd, sem sendibréfin
veita til þess að varðveita liðna timann, og ef þetta hefði
verið mönnum hugstætt fyr, þá væri sagan okkar óliku
fjölskrúðugri, og fróðleikstréð víða með þéttu limi, þar
sem nú er ber greinagrindin. Það er ekki eingöngu per-
sónu;agan, sem sendibréfin veita svo ómetanleg gögn til,
heldur líka viðburðasagan, málssagan, bókmentasagan og
öll menningarsagan, i einu orði sagt.
Frá viðburðum segja bréf oft nákvæmar og betur
en þur fræðislcilríki. Bréfin eru þar svo oft frásögn eða
framburður sjónar- eða vitundarvotta, og sú skýrsla verð-
ur oft svo lifandi og frá svo mörgu sagt, sem önnur rit
.sieppa. Þvi geta bréfin oft orðið til þess að fylla i ýms-
ar eyður hjá sagnaritaranum, sem önnur gögn skiija eftir.
Þetta á ekki sízt við um eldri tima bréf, meðan timarit
og dagblöð voru ekki til eða varla til. Og nú eru sendi-
bréf yfirleitt að styttast. Rósemi lifsins er minni en áð-
ur, og menn leyfa sér minni tíma til þess að setjast niður
við bréfaskriftir. Simar og samgöngur létta undir allar
fjarlægðir. Bréfspjöld og sneplar í símskeytastíl »fylla nú
breiða bygð«. Bréfaþörfin fer því smáminkandi, og ekki
er ótrúlegt, að sendibréf hverfi næstuin alveg þegar fram
líða stundir. Það má hugsa sér, að einhver uppgötvun
gæti útrýmt þeim að mestu leyti. En enn þá eru þó
skrifuð mörg og merkileg bréf í veröldinni, og hér á út-
skækli heims er eðlilegt, að þau geti enn veitt mikilsverð
drög til viðburðasögunnar, meiri en annarstaðar, þar sem
aðrar heimildir til hennar eru fullkomnari.
Þá hefir málssagan og málfræðin ekki smáræðis gagn
af sendibréfunum. Þar leggja svo margir orð í belg, og
bréfin eru svo margvíslegs efnis. Það er því ekki nema
eðlilegt, að þar megi finna fjölda orða og orðasambanda,
sem öðrum ritum hefir sést yfir, eða þau ekki getað kom-
ist að annarstaðar rituð en í bréti. Þó að ritmálsblæiinn
sé oft auðsær í sendibréfum, má þar jafnan finna, fremur