Skírnir - 01.12.1918, Page 21
Skirnir]
Byggingamálið
291
Ef torfþökin reynast vel og bera hærri hlut, þá verða
bæjaþökin tiltölulega fiöt líkt og í Sviss og Noregi. Ann-
ars liættir þeim við að brenna og jafnvel síga niður.1) Ef
vér getum fengið gott og ódýrt þakefni, sem taki báru-
járninu fram, þykir mér ekki ólíklegt, að húsin verði há-
reist, þar sem ekki er því veðurnæmara, bæði vegna þess,
að þau þykja flestum svipmeiri og húsrúmið verður drýgra.
I allri liúsagerð eru tvö meginatriði, verkfræðis-
þ e k k i n g og 1 i s t. Verkfræðisþekkingin kennir að nota
beztu byggingarefnin og fara sem haganlegast með þau,
svo húsið verði að öllu leyti traust, hlýtt, ódýrt og end-
ingargott. Hún er sú undirstaða, sem alt annað verður
að byggjast á. Fyrst og fremst af öllu þurf-
um vér að reyna að hlaða í þau mörgu
skörð, sem enn eru í v e r k f r æ ð i s þ e k k i ngu
vora viðvíkjandi húsagerð. Má það einkenni-
legt heita, að enskur húsagerðarfræðingur (Lethaby) segir:
>Hið mikla meginatriði í byggingarlist á vorum dögum er
það, að geta bygt óbrotinn vatnsheldan útvegg, einfalt
traust gólf og umfram alt ]>ök, sem séu betri en nú ger-
ast«. Sýnir þetta, að jafnvel í miklu menningarlandi, þar
sem byggingarlist stendur í miklum blóma, þykir þó enn
stórum skorta á verkfræðisþekkinguna og það í einföld-
ustu grundvallaratriðunum. Það er ekki uudarlegt, þó
margt sé skamt á veg komið hjá oss, þegar þeir tala
þannig, sem lengst eru komnir.
Óðara en vel og haganlega er fram úr hverju sérstöku
atriði ráðið, frá verkfræðissjónarmiði, er listamannsins að
taka við. Ilann á að geta gert húsin fögur og hentug til
íbúðar, hver svo sem niðurstaðan hefir orðið verkfræðilega,
hvort sem risið er hátt eða lágt, hvort sem húsið er stórt
eða lítið, ríkmannlegt éða af einföldustu gerð.
:) Héraöslæknir Magnús Snæbjörnsson segir mér, aö m e 1 u r vaxi á
sumum þökum í Flatey. Líti þau vel út og b r e n n i e k k i. Má vel
vera að hann reynist betur en grasið.
*19