Skírnir - 01.12.1918, Blaðsíða 47

vjSklrnir] Un> sendibréf 3S3
En fíeiri bréf eru merk en bréf frá merkustu eða
þektustu mönnunum, af þeirri sjálfsögðu ástæðu, að sagan
er ekki eingöngu um merku mennina, heldur er hún feá-
sögn um mannlifið á öllum öldum og í öllum myndum,
letruð lífsreynslu þjóðanna. Yið þurfum að eiga sem fylsta
frásögn ekki eingöngu um alla mikilsverða viðburði og
einstaka menn, sem við þá viðburði koma, heldur og um
einstaklinga í hópum og heild, daglegt líf og heimilishætti
manna á öllum tímum og alt, sem að því lýtur, skapferli
og hugsunarhátt sem flestra einstaklinga í þeirri lieild.
Það er því aúgljóst, að sendibréfin verða mikilsverður
þáttur í ýmsum fróðleik á öllum sviðum menningarsög-
unnar, þvi að þar eru svo margir til frásagnar, og hver
talar þar fyrir sig, en ekki aðrir fyrir þá. Þau eru oft
eina eigin frásögn, sem til er, jai'nvel heilia stétta. Því
verða. bréfin rnörgu öðru eða flestu öðru íremur til þess
að leiða okkur inn í andrúmsloft þess tíma, sem þau
eru skrifuð á
Þegar minst er á, hve mikilsverð sendibréf eru frá
nafnlausum almenningi, er vert a.ð geta um danskt rit-
verk, sem er mjög merkilegt og alveg einstakt i bók-
mentunum. Danskur rithöfundur, Karl Larsen, ]Di'ófessor,
hefir tekið sér fyrir hendur að safna og vinna úr ýmsum
sendibréfum frá almenningi. Fyrst tók hann til meðferð-
ar einkabréf og dagbækur, sem danskir hermenn skrifuðu
í stríðinu 1864. Hann hagaði þessu svo, að hann tók í
einu runu af bréfum frá einum manni og sagði sögu bans
í striðinu, alt sem á daga hans hafði drifið, mestalt með
eigin orðum mannsins, þ. e. a. s. lét bréfin sjálf segja frá,
en stytti þó og feldi úr ýmislegt, sem minna máli skifti,
eða sagði frá í ágripi. Svo tók hann flokk bréfa frá Öðr-
um manni á sömu leið, og svona sagði hann sögu margra
hermanna af ýmsu tagi og öllum stéttum, og gaf út i
bók árið 1897, en breytti þó nöfnum manna, ef þess var
óslcað af þeim, sem bréfin létu af hendi. Þessi bók vakti
mikla athygli, og var mjög bráðlega þýdd á þýzku. Það
var sagt um hana, að slík sálnalýsing og jafnskýr og