Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1934, Blaðsíða 13

iðunn
Síephan G. Stephansson.
171
inn voru reknar njósnir um hugarfar þegnanna. Lágu
víti við og jafnvel fangelsisrefsing að láta í ljósi
andúð sína gegn styrjaldarfyrirætlunum þjóðarinnar.
Hernaðaræðið greip um sig eins og skjótvirkur, ill-
kynjaður faraldur.
Islendingar skárust ekki úr leik. Hugur mjög margra
þeirra komst í furðulegt uppnám. Heimskringla gerðist
æðisgengið styrjaldarmálgagn undir ritstjórn Magnús-
ar prests Skaftasonar. Kirkjan, sem í öllum styrjaldar-
löndunum varð ekkert annað en aumasta ambátt her-
jötnanna, lét ekki sitt eftir liggja að æsa upp hugi
manna til haturs og blóðsúthellinga. Jafnvel sumir
islenzkir prestar sáu sinn kost vænstan að leggja
guðspjöllin á hilluna og taka undir herprédikanirnar.
Eins og af likum má ráða, átti hversdagsleg og
heilbrigð skynsemi örðugt uppdrattar, þegar svona
var ástatt. Þeir menn, sem höfðu óbeit á þessu
fargani, kusu að draga sig í hlé, fremur en að verða
fyrir aðkasti og áreitni styrjaldarseggjanna. Sannleik-
ur, réttsýni og mannúð fóru huldu höfði, eins og
jafnan verður á styrjaldartímum. Þegar hér var
komið, tekur Stephan G. Stephansson að kveða »Vig-
slóða«, allmikinn kvæðaflokk og hina snörpustu á-
öeilu á styrjaldarfarganið. Það, sem fyrst birtist og
vakti sérstaka athygli í þeim kvæðaflokki, var vísan
»Ogranir«, sem kom á prent um það bil, er hæst lét
1 herhvötum íslendinga vestra. Vísan er svona:
Þegar sérhver ganti og gjóstur
Grunnhygnina æsti í róstur,
Fús til sig og sína að spara,
Sjálfur ætlar hvergi að fara!
Eggjaði liæst á múga-mannsins
Mannablót til fósturlandsins,