Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1934, Blaðsíða 37

iðunn
Svona ó ekki að skrifa ritdóma.
195
myndu velta nýir straumar, er myndu örva og frjóvga
hið ófrjóa þjóðlíf vort. Bækur Menningarsjóðs yrðu
fjölskrúðugri, uppfyltu margbreytilegri kröfur, yrðu
útgengilegri vara. Og útvarpið fengi nýtt líf, næði
meiri fjölbreytni, áynni sér almennari notkun, flytti
fjölþættari fræðslu, og hlustendunum hætti að leiðast.
Sú rangsleitni, sem nú er reynt að fela undir hug-
takinu »hlutleysi«, virðist vera grundvölluð á þeim
skilningi á andlegu uppeldi, að rikinu beri að vernda
fólk og varðveita fyrir »óho!lum skoðunum«, en
^óholla™ eru ávalt þær skoðanir, sem ekki eru rikj-
ancii skoðanir. Ef ríkið ætlast til, að þessi uppeldis-
aðferð skapi »dygðuga« þjóðfélagsþegna, þá er það
svo grómtækur misskilningur, að hún leiðir einmitt
til andstæðunnar. »Dygðir«, sem stafa af skorti á
tsekifærum, eru afleiðing þess, að mönnum hefir verið
haldið frá reynslu, eiga ekkert skylt við jákvæða upp-
hyggingu, heldur eru þær andlegt tóm og enda ann-
að hvort I uppþurrum eintrjáningsskap eða í ástandi,
sem kristin frasafræði hefir einkent með orðunum
fa.ll, sijnd. Þess vegna hafa »dygðugar« sveitastúlkur
orðið að skækjum, er þær komust á mölina, og
feglusamir stúdentar umhverfst i óreglumenn, þeg-
ar þeir bárust á fullorðins aldri inni í freistingar
erlendra stórborga. »Dygðir« þeirra voru enginn sið-
ferðilegur höfuðstóll, er ávaxtast hafði við reynslu.
Þær voru tómur sjóður, sem freistingar reynslunnar
áttu eftir að leggja í spariskildingana. Sterkur kar-
akter verður aldrei til fyrir einangrun eða flótta frá
fífinu. Hann skapast einungis fyrir eigin kynni af hin-
am mislitu tónum veruleikans.
Ef það er tilætlun þjóðfélagsins að ala upp sterka
°g sjálfstæða þegna, sem hvorki falli i gildrur »óhollra
13*