Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 52

kristin frœði eða kristið siðgœði.
í greinargerð er ekkert að finna, er
bent geti til óstœðu. Ef til vill er
vœntanlegri nómsskrá cetlað að
marka skýrari línur, þótt það verði
að teljast hœpin ráðstöfun.
Ef litið er á umrœður, sem farið
hafa fram bœði í Noregi og Svíþjóð,
er hœgt að geta sér til um tilgang
hins almenna og óljósa orðalags.
Frjálslyndi, umburðarlyndi, víðsýni,
andlegt frelsi og „objektiv" frœðsla
eru hugtök, sem mikið hafa verið
notuð og gjarnan stillt upp sem
andstœðu kristinna viðhorfa. Þetta
er útbreiddur misskilningur, bœði
hérlendis og erlendis. Að vera
frjálslyndur, víðsýnn og umburðar-
lyndur merkir ekki hið sama og að
hafa engar skoðanir, taka ekki af-
stöðu.
í tillögu að námsskrá fyrir norska
grunnskólann, sem lögð var fram í
maí 1970, segir svo: „Skóli, þar sem
umburðarlyndi og víðsýni rlkir, verð-
ur að leitast við að vera málefnaleg-
ur í framsetningu sinni á hinum
ýmsu greinum. Hann má ekki fela
ágreiningsatriði er varða það, sem
tekið er fyrir, heldur leggja sig fram
við að nemendurnir, — eftir þroska
sínum — mœti ólíkum viðhorfum og
þeirri örvun, sem ! því felst.
Þótt þess sé vœnzt, að grunnskól-
inn sé víðsýnn og umburðarlyndur,
merkir það ekki sama og að hann
geti staðið utan við öll átök og œt!ð
látið ógert að taka afstöðu ! ágrein-
ingsmálum. Að skólinn sé fulltrúi
ákveðinna verðmœta og skoðana er
í raun og veru nauðsynlegt, ef von-
irnar um andlegt frelsi og umburð-
arlyndi eiga að hafa einhverja merk-
ingu. Hlutleysi gagnvart verðmœtum
gerir allt uppeldi og frœðslu óvinn-
andi.
í lögum um grunnskóla verður
skólinn að finna þau verðmœti, sem
hann á að byggja á. Þar verður
hann að leita leiðsagnar um, hvaða
afstöðu á að taka í vandamálum,
sem upp kunna að koma varðandi
mat á verðmœtunum."
Hér er lögð þung áherzla á hlut-
lœga og málefnalega frœðslu, en
jafnframt undirstrikuð nauðsyn þess
að hafa einhverja viðmiðun og á
það, að skólanum beri skylda til, ef
því er að skipta, að taka afstöðu
I samrœmi við þessa viðmiðun.
í þessari 1. grein frumvarps til
laga um grunnskóla, sem hér hefur
verið fjallað um, er lögð áherzla á
nauðsyn þess, að nemendurnir verði
víðsýnir þegnar í þjóðfélagi, sem er
! sífelldri þróun. Ekki skal gert lítið
úr því. Hins vegar verður því marki
tœplega náð með því einu að kynna
fyrir nemendum hin ýmsu viðhorf
og möguleika og láta þá síðan eina
um mat og val án nokkurrar leið-
sagnar eða viðmiðunar. Líklegra
verður að telja, að slíkt leiði af sér
öryggisleysi og ósjálfstœði, sem
tœpast getur talizt góður jarðvegur
fyrir vlðsýni og hœfni til að aðlaga
sig síbreytilegu umhverfi. Ég hygg,
að íslendingar yrðu ekki minni menn,
þótt þeir tœkju frœndur slna Norð-
menn til fyrirmyndar og byggðu
skóla sinn á kristnum grunni, enda
sllkt í beinum tengslum við sögu og
menningu þjóðarinnar.
í samrœmi við 1. grein frumvarps-
50