Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 74

fyrr en við afturhvarfs-fermingu.47
SiSbótarmennirnir töluSu ekki um
endurnýjun sóttmála í sambandi
við ferminguna. Þeir rœða gjarna
um Bund og Gnadenbund í skírninni.
Og nokkrar handbóka þeirra hneigj-
ast að þeirri hugsun, að skirnin sé
gagnkvcem ákvörðun.48
En er þeir þýða orðið confirmatio
með Bestátigung, þá er það ekki í
neinum tengslum við hugsunina um
staðfestingu. Þetta verður helzt skilið,
ef litið er á sögulegar aðstœður: Um
fram allt varð að forðast hina
kaþólsku merkingu í confirmatio =
styrking, til þess að losna við sakra-
mentishugmyndina. (Þá hugsun, að
fermingin vœri sakramenti til styrk-
ingar.)
NT bindur sáttmálshugsunina ekki
við játningarhugtakið. Diathéke
(= sáttmáli, arfur (testamente)) gef-
ur skýrt til kynna, að maðurinn getur
á engan hátt verið þátttakandi í gerð
þess sáttmála. Sáttmálinn er andlœgt
(objektive) hjálprœðisverk Guðs. Ein-
kennandi fyrir hinn nýja sáttmála
er, að hann byggist algerlega á
hjálprœðisverki Guðs í Jesú Kristi.
Að vísu eru tveir aðilar að þessum
sáttmála. En hinn aðilinn er Kristur,
sem er „meðalgangari nýs sáttmála"
(Hebr. 9, 15.). Diathéke er fyrst og
fremst sáttmálinn milli Guðs og
sáttamannsins, Lausnarans, Hann er
náðarverk Guðs, — og eitthvað
langtum meira og allt annað en játn-
ingaathöfn eða heit.
Orðið homologia er notað í NT
í mismunandi merkingu, — allt frá
syndajátningu til lofgjörðar.49 Ef til
vill er orðið auðugast að inntaki í 2.
72
Kor. 9, 13: ,,við játning fagnaðar-
erindisins um Krist." Jesús gjörði
,,góðu játninguna" frammi fyrir
Pílatusi, Tímóteus í „viðurvist margra
votta". (I. Tim. 6, 12—13.) Og
Hebreabréfið áminnir um að halda
„fast við játninguna." (4, 14.) Játn-
ingin er í NT boðun kenningarinn-
ar — og lofgjörðar athöfn. Trúnem-
inn skal lœra játninguna, fyrst í
frœðum og iðkun, síðan í persónu-
legri tileinkun. [ NT er ekkert bann
við þátttöku í játningunni, heldur
miklu fremur hvatning til að játa.
Hins vegar er varað við afneit-
uninni. (Mt. 10, 33. 2. Tím. 2, 17.)
Stefnt er að fullgildri játningu þess,
að Jesús sé Guðs sonur, kominn í
holdi. (1. Jóh. 4, 2 og 15, ennfr. 1.
Tím. 3, 16.)
Hlutverk helgisiðanna (liturgi-
ens) hlýtur að vera að haga svo
guðsþjónustu og fermingarathöfn, að
þátttakendur fái við komið játning-
unni hver eftir sinni trú og tileinkunn,
— allt frá þulu frœðanna eða fálm-
andi trú byrjandans til hárausta lof-
söngsins.
Heitið er sá þáttur fermingarinnar,
sem vakið hefur hvað mestan efa og
valdið mestum deilum. Enn sjáum
vér, hversu guðfrœði samtímans
speglast meira og minna í þessum
synergiska þœtti.
Húmanistinn Erasmus varð fyrst-
ur til þess að bera fram óskina um
heit í sambandi við „ferminguna" —
eða próf, eins og hann nefndi það
helzt. [ kaþólsku fermingunni á hans
tíð var ekkert rúm fyrir heit, þar eð
hún var sakramenti.
J