Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 71

er „waich und kraftlos". Eigi hann
að ná vexti og varðveita andlegt líf
s'^< verður hann að standa í stöð-
U9U stríði við hina andlegu féndur.
þvl verður líf kristins manns á þess-
ari jörð að vera „ain geystliche
rytterey".30 Og fermingin veitir náð
°9 styrk til þessarar andlegu ridd-
aramennsku. í henni fœst character
mdelebilis og sú sérstaka helgun,
sern hermaður Krists þarfnast til þess
geta fellt alla andlega féndur á
Ve9inum til lífsins.31 Takmarkið kem-
Ur bezt í Ijós í hinum síendurteknu
Þugtökum, sem svo oft verður hnotið
Urn • fermingarguðfrœði síðmiðalda:
að Perfectum robur og
perfectam virtutem .
Það eru riddarahetjan og
ðÝrMngurinn, sem benda
Þlnurn unga í fermingarathöfn Róm-
arkirkjunnar.
II
Það var slík ferming, sem siðbótar-
rrrennirnir stóðu andspœnis — og urðu
fyrr eða síðar að taka afstöðu til.
Málinu var lítill gaumur gefinn
®ði að því, er varðaði guðfrœði og
el9isið, þar til Lúther sneri sér af
Qlvöru að sakramentafrœðinni. Þeg-
ar sukramentishugtak hans leiddi til
œkkunar sakramentanna í tvö
'nugsanlega þrjú), var fermingin
strax úr leik. Og þá er komið að
Prottugri árás hans á þetta „affen-
spiel og lúgenthand", sem á sér
en9an grundvöll ! Ritningunni.32 Tvö
s ilyrði verður sakramenti í biblíu-
e9um skilningi að uppfylla: Því
Verður að fylgja hið guðdómlega
fyrirheit (promissio) og sýnilegt tákn
(signum).33 Um ferminguna var ekki
unnt að segja, að svo vœri, og því
hlaut hún að þola afneitun eina hjá
siðbótarmanninum. Er fermingin var
engu að síður tekin upp ! Lúthersku
kirkjunni u. þ. b. 20 árum síðar, var
hún af allt öðrum toga spunnin. Hún
átti afturkvœmt sem viðhafnarsiður,
einmitt ! formi helgisiðar, en með
þeim skýra fyrirvara, að hún vœri
ekki sakramenti og hana mœtti
ekki skilja neitt á þann veg. Lúther
lét snemma í Ijósi, að þetta vœri
hugsanlegt, og ýmsir samtlðarmenn
hans sömuleiðis.34
Guðfrœðilegar íhuganir og ástœð-
ur að baki þessari þróun gátu verið
ýmsar. Það var fyrst og fremst sá
gaumur, sem gefa þurfti f r œ ð s I -
u n n i (Katekesen), er opnaði nýrri
fermingu dyrnar. Að sjálfsogðu var
unnt að veita frœðsluna án þess, að
henni vœri lokið með lítúrgískri at-
höfn. Það var og gert viðast hvar,
þar sem examen catecheticum var
haft að lokum. Samt sem áður va r
eitthvað það fólgið ! hátíðlegri loka-
athöfn, sem hafði áhrif á undirbún-
inginn sjálfan, á meðan hann stóð.
Um þetta er rökrœtt ! Wittenberg
1545. Þar er fermingin sögð „eine
nútzliche ceremonien, nicht nur zum
schein, sondern viel mehr zu erhalt-
ung rechter lahr ... und zu gater
zucht dienlich".35
Þetta gœti bent til þess, að viö-
höfnin hefði verið tekin með sem
eins konar „beita" — og þo með
nokkurri nauðung. Þó skiptir onnur
ástœða meira máli: Haldið var fast
í viðhafnarsiði hinnar gömlu kirkju,
69