Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 61

Sigurður Nordal:
HALLGRÍMUR PÉTURSSON OG
passíusálmarnir
^40 bls. — Helgafell 1970
NV bók eftir Sigurð Nordal er ávallt mikill
viðburður. Ekki verður athyglin minni, er þess
er gœtt, hvert viðfangsefnið er að þessu sinni.
Samvistir íslendinga og Passíusálmanna eru
'angar 0g nánar.
Dœmi gerist ég svo djarfur að taka frá eigin
r®Vnslu. Á bernskuheimili mínu voru Passíu-
sólmarnir lesnir á föstunni. Þeir voru eins kon-
ar stef í daglegu tali fólks, viðlag daglegs
*'^s ' enn ríkari mœli en jafnvel postilla
^'dalíns.
Kristindómsfrœðslan í barnaskólanum var um
^Östuna byggð á Passíusálmunum og vorum
látin lœra verulegan hluta þeirra.
^ar sem ég svo varð kennari og skólastjóri,
v°ru sálmarnir lengst af lesnir og sungnir, er
da9sverki lauk.
^r ég bjó börn undir fermingu, tók ég
Sr>emma að nota Passíusálmana. Mér kom til
^agar, að nota þá beinlínis sem barnalœr-
d°mskver með örfáum úrfellingum. Mér fannst
Peir vera við barnahœfi og sérhverrar sam-
tíðar.
Bókmenntaskörungar okkar hafa löngum
rne^1^ ^ssíusálmana mikils. Nœgir þar að
nefna Árna Magnússon, Guðbrand Vigfússon,
^r'm ^homsen, Matthías Jochumsson, Halldór
°Xness °9 — Sigurð Nordal.
Sigurður Nordal hefur ritað margt um
rúarleg efni. Má minna á ritgerð hans um
^rúnað Egils Skallagrímssonar og hliðstœða
' íslenzkri menningu, Völuspárskýring-
arnar víðfrœgu, erindin Líf og dauða, ritling-
inn um sr. Jón Magnússon og Plslarsögu hans,
snilldarverkið ágœta, formálann að Andvökum
Stephans G. Stephanssonar og ennfremur for-
málann að Þyrnum Þorsteins Erlingssonar. Nú
kemur svo: Hallgrímur Pétursson og Passiu-
sálmarnir. Er hér um bókmenntasógulegt rit-
verk að rœða, en það er um leið trúfrceðilegs
efnis.
Skal það þegar sagt, að hér er rit, sem ris
upp af fádœma bókmenntaþekkingu hofundar,
ritsnilld og mannviti og guðsviti, mœtti nœrri
því, með vissum hœtti segja. --
Skáldið og listamaðurinn er og ekki viðs
fjarri, og á það við um allt, sem Nardal skrif-
ar og bentu þeir mér á þenna þatt i verk-
um Nordals, þeir Andreas Heusler og Fredrik
Paasche og Ijómaði svipur beggja, _ er tahð
barst að þessum starfsbróður norður a Islandi.
Mér kemur og i huga, er ég sem oftar
heimsótti Nordal, fyrir mörgum árum, að hann
nœlti við mig:
Þú ert prestur og hefur gaman af bok-
nenntasögu. Ég er kennari i bókmenntum
ag hefi áhuga á trúarlifinu. Við skulum baðir
vel við una." ,
Enn hefur sannast, að Sigurður ma gleð,-
ast yfir verkum sinum.
Um Passiusálmana hafa þeir ritað: doktors-
ritgerð sina, Arne Möller; og próf. Magnus
Jónsson, mikið rit i tveim bindum.
Ýmsum fannst hlutur Hallgrims minnka við

jafnvel enn hœrra.
Bók Magnúsar er fjörlega rituð, eins og
geta má nœrri. Er og talsverður fengur að
œvisögunni og aldarfarslýsingunni.
Vafalitið hefur Nordal rétt fyrir sér,^ að
skýring Magnúsar á hvers vegna Hallgrimur
fer að yrkja Passiusálmana er mjög hœpin.
59