Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Qupperneq 67

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
65
frumstæðustu viðbragða manna, að
standa sig með því að ausa af skelf-
ingunni innra með sér þeim varnar-
mætti sem fer úr sambandi, þegar
álagið gengur yfir mannleg takmörk.
Ekkert nema þetta hvatti skipverja
Áróru í veikri von þeirra um eitt-
hvert hugsanlegt kraftaverk sem yrði
til bjargar.
Daginn áður höfðu þeir ekki látið
undir höfuð leggjast að bölva þessum
örlögum sínum, að verða að þræla
eins og skepnur fyrir smánarlegt
kaup, og þeir bölsótuðust gegn þessu
hundalífi sem þeir voru endanlega
dæmdir til að lifa. En í dag, þegar
þessu lífi var ógnað, fundu menn í
sama bili hve fast þeir héldu í þetta
þrautalíf sem var vert þess að lifa því.
Allt, sem í þeim bjó, neitaði að gefa
það upp á bátinn: blóðið, sem þeir
fundu renna heitt í æðum sínum,
hjartað sem hamraði slátt sinn í
brjóstinu eins og til að láta vita, að
það berðist einnig sinni baráttu,
lungun sem þöndust út af lofti.
Og meðan þeir fyndu í líkama sín-
um þessa andstöðu líffæranna gagn-
vart dauðanum, mundu skipverjarn-
ir á Áróru halda áfram að berjast í
þessari ójöfnu baráttu. Það kæmi þá í
ljós, hvort hugrekki þeirra eða fár-
viðrið hefði betur.
í svipinn valt allt á stórseglinu,
sem eitt var uppi, og hver storm-
sveipur reif úr nýja tætlu. Ef það
stóðst veðrið, gátu menn vænst þess
að halda stefnu á þann stað landsins,
þar sem fjörður einn mundi veita
þeim skjól. Ef það stóðst ekki,
mundi skipið verða á valdi ólgandi
hafsins og ekki líða á löngu þangað til
það sykki með allri áhöfn. Örlög
þeirra voru þannig komin undir þess-
um fáu fermetrum af olíubornum
seglstriga sem þeir flykktust um og
héldu örvæntingartökum um bönd
hans. Öðru hverju reið yfir kröftug
alda sem felldi einhvern hásetanna.
Hann reis upp aftur, náði varla and-
anum, hálfmeðvitundarlaus, en hélt
stöðugt í kaðalinn sem hendur hans
höfðu verið læstar um, þegar mesta
höggið skall á honum.
Yves hafði farið fram á skipið.
Áður en hann komst þangað voru
nokkrar öldur búnar að færa hann í
kaf. í hvert skipti hafði hann náð í
eitthvað fast til að halda sér í, og
fro&ufellandi reiðinornin hafði misst
af bráð sinni. Síðan bætti hann sínum
sautján ára aldri við hugrekki þeirra
sem eldri voru.
„Boðar! Boðar!“ Þeir, sem voru
frammi á, gátu aðeins öskrað þetta
eina orð, stjarfir af skelfingu. í sama
bili varð áreksturinn. Áróra var sigr-
uð, hafði brotnað á skerinu með
miklu angistarkveini. Með vindi,
regni og hafi í mikilli svallhátíð söng
fárviðrið sigur sinn.
Mennirnir misstu jafnvægið, köst-
uðust hver um annan þveran og lágu
á þilfarinu. Sumir hengdu sig í kuð-
ung á lunninguna, sumir reyndu að
losa sig úr kaðalflækjunni sem þeir
höfðu lent í. En Yves, sem við högg-
ið hafði komið niður rétt hjá kaptein-
inum, trúði varla augum sínum: Þessi
harðgerði og skömmótti yfirmaður,
sem hafði séð marga skipverja deyja,
án þess neinar tilfinningar væru á
honum að sjá, hann grét nú yfir Ár-
óru, og harmur hans streymdi í stór-
um tárum sem hann reyndi ekki einu
sinni að fela.
Og alltaf hélt stormurinn áfram að
lemja Áróru við boðann eins og til að
ganga alveg frá bráð sinni.
Þegar fyrsta undrunin var afstað-
in, tók við æðislegt „hver bjargi sér“,
þesskonar að menn nöguðu sig í
handarbökin fyrir það eftirá.
„Setjið út bátana!“ hrópaði kap-
teinninn. Skipunin kom mátulega til
að menn færu að átta sig. Það er ofur-
mannleg áreynsla að losa bátana úr
þessari flækju af taugum, köðlum og
seglum sem þeir eru í, og það þegar
skipið hallast sextíu gráður. Menn-
irnir skriðu fet fyrir fet, gripu í fjal-
irnar, þar sem rifur voru á milli, en
áttu á hverri stundu á hættu að sjór-
inn tæki þá, notuðu síðustu krafta
sína í síðasta verkið sem gaf þeim
von. Ef vindurinn breyttist skyndi-
lega, gæti hann hrifið Áróru með sér
og hún sykki með þá.
Landið er þarna rétt hjá, það vita
þeir. Þetta verður að takast, og það
tekst. Fyrsti báturinn er þegar kom-
inn út og þeir búa sig undir að fara
niður í hann, þegar alda rís skyndi-
lega og slítur taugina, sem bindur
hann við skipið, og tekur bátinn með
sér.
Okkur tekst það aldrei! Ég ætla að
reyna að synda til lands. Ég dreg taug
á milli og þið rennið ykkur meðfram
tauginni.
Eg banna þér það algerlega, Le
Merrer, það væri sjálfsmorð! Enginn
getur synt í þessum sjógangi, segir
kapteinninn og bætir við: Setjið út
hinn bátinn. Yngstu og elstu menn-
irnir fyrstir í hann. Það er fram-
kvæmt, og núna tekst það. Gamall
sjómaður lætur sig renna eftir kaðlin-
um. Hróp: „Svona, ég er kominn!
Komiði líka!“
Nú er það Yves sem grípur taug-
ina. Hann hangir milli himins og hafs
að framkvæma þessa hættulegu at-
höfn, bítur á jaxlinn, allir vöðvar
strengdir, allt viljaþrekið miðað við
lokatakmarkið: að komast ofan í bát-
inn. En þarna ríður alda yfir hann
með öllum þunga sínum. Mikil auðn
verður innra með honum og hann
gefur sig Guði á vald ... Það er síð-
asta hugsun hans.
Hann finnur mikinn sársauka í
bakinu neðarlega, hendur grípa
hann, hann hefur lokið þessu heljar-
stökki sínu á botni bátsins, hendur
hans hafa ekki svikið hann, heldur
eru læstar um kaðalinn. En fjandinn
sjálfur, hvað hann kennir til í rassin-
um ... Hann hlaut að vera allur húð-
flettur. Og svo var það leiðinlegt að
vera meiddur á þessum stað... Þeir
tóku stefnu á land og báturinn vagg-
aði hálfur á kafi í sjóganginum:
Tvisvar sinnum vóg hann salt á báru.
Og örmagna tylltu skipbrotsmenn
loks fótum á fast land.“
Sökum ókunnugleika verða menn
að taka allt trúanlegt, sem sagt er um
tilfinningalíf skútunnar Áróru, en
muna þeir sem lent hafa í sjávar-
háska eftir sér eða félögum sínum
bölvandi og ragnandi „hrækjandi
sannleikanum framan í það (veðrið)
þetta skrímsli - og menn „fallnir nið-
ur á stig dýrsins... “ og hafa komist að
þeirri niðurstöðu eftir umhugsun að
„um sársaukann gátu þeir hugsað
seinna“. Muna menn eftir sér sem
„hundelt veiðidýr - sem finna að
mesta „öryggið var í því fólgið að